ТАҢДАҒЫЗЫНА КӦСТЕПЧЕЛЕР
14.04.2023
Хабарлар
Спорт. Хакасияның спорт кӱрезінҷе федерациязы «Чиңістерге чидіп, таңдағы чуртас ӱчӱн харбас» проектті чуртасха кирче
Пістің республикада 52 спорт федерациязы санға алылған. Оларның кӱстенізінең Хакасияда аймах спорт кӧрімнері тиліпче: пычахты хази тастиры, спорт программированиезi, парашют спорты паза пасхазы. Ӧткін тоғынчатханнарның аразында спорт кӱрезінҷе федерациязын адирға кирек. Пӱӱл пу халых пірігізi, Президенттің гранттар фондының мариинда аралазып, 998222 салковай утып алған. Пірігістің проекті «Чиңістерге чидіп, таңдағы чуртас ӱчӱн харбас» адалча. Аның устағҷызы – федерацияның вице-президенті Вадим Топоев.
Вадим Ильичті кӧбізі «ВСК» ЗАО-ның ӧӧн директоры чіли таныпча. Че аның чуртазы спортнаң пик палғалыс парған. Чир-суғҷыбыс – грек-рим кӱрезінҷе CCCР-ның спорт узы, ол тренер тоғызына 30 артиинаң чыл пир салған. Вадим Топоевтің чооғынаң, федерация кӱресчілерге сборлар тӧреміл иртірче. Анда Хакасияның піріктірілген командазынзар кірчеткен спортсменнер араласчалар. Пылтыр пірігістегілер ааллардағы сидік оңдайларда чуртапчатхан (толдыра нимес паза чуға чуртапчатхан сӧбірелердегi, ӧкіc) саарбахтарны хайығда тударға чаратханнар. Палалар хайди даа грек-рим кӱрезі секциязына чӧрерге киректер.
Хайди таныхтаан Вадим Ильич, хайығ читпинчеткен олғаннарны секцияа тартып аларға оой нимес. Аалларда спорт инфраструктуразы саринаң киректер уйан, наа спорт тиріглерi чидіспинче. Іди дее полза, тренерлер тоғынчалар, саарбахтарны хазых чуртасха кӧніктірчелер. Оларға хабазып, федерация «Чиңістерге чидіп, таңдағы чуртас ӱчӱн харбас» проектті чуртасха кирерге чаратхан. Аны тимнирiнде халых пірігізi Хакасияның физическай культура паза спорт министерствозынаң хада-пірге тоғынған. Ідӧк федерацияа республиканың істеніс паза социальнай арачыланыс министерствозы полыстыр. Ӧменің кӱстенізі тикке парбаан. Чоохтирға кирек, пӱӱл Президенттің гранттар фондының пастағы мариина 10615 проект ызылған. Таллағны иң чахсы 1845 тоғыс иртiбіскен, ол санда Хакасияның спорт кӱрезінҷе федерациязының тоғызы.
Проект хоостыра пастағы сборлар часхы каникулларында ирткеннер. Анда Таштып, Асхыс, Шира, Алтай, Пии аймахтарының олғаннары араласханнар. Тиксі алза, 50 кізі. Иң кічіглері 10 час толдыр салғаннар, улуғлары – 16 час. Сборлар 29 мартта пайрамни азылғаннар. Аарлығ аалҷылар санында Хакасияның пала праволарынҷа уполномоченнайы Ирина Ауль, спорт министрiнің орынҷызы Елена Краснова, социальнай арачыланыс министрiнің орынҷызы Светлана Лавриненко полғаннар. Пастап федерацияның президенті, Хакасияның Ӧӧркі Чӧп депутады Геннадий Канзычаков чоох тутхан. Ол саарбахтарға кибісте паза чуртаста чиңіс тударға алғаан. Чылығ сӧстерге Ирина Ауль хозылған. Пала праволарынҷа уполномоченнай олғаннарға тадылығ сыйыхтар тимнеп салтыр.
Сборларның программазы хынығ полған. Чиит спортсменнерге тренировкаларны Россияның саблығ спорт узы Адам Курак, Россияның спорт устары Василий Топоевнең Тимур Чепчигашев иртіргеннер. Адам Михайлович, проект хоостыра сағыстарынаң ӱлезіп, теен:
– Олғаннарны спортха хайди даа тартарға кирек. Сибирьдең кӧп чахсы кӱресчі сыххан. Піс ӱс хати Олимп чемпионы Александр Карелинге морсынҷаңмыс. Амғы чииттер Роман Власовха тӧӧй поларға харасчалар. Ол Олимп ойыннарында ікі хати чиңіс тутхан. Ікізі дее Новосибирсктең. Сынны чоохтаза, Россиядағы грек-рим кӱрезінде киректер уйан арах парча. 2021 чылда Токиода ирткен Олимпиадада пістің ооллар командаа пір алтын паза ікі хола медаль ағылғаннар. Олох туста олаңай кӱресте Россияның ӱc алтын паза ікі хола медаль полған. Позыбыс кӱстенмезебіc, кирек чахсы саринзар алыспас. Грек-рим кӱрезінең айғасчатханнарны ынағ тудынчатхан ӱчӱн махтирҷыхпын. Анзын прайзы таныхтапча. Палалар, сборларда аралазып, устарын тилітчелер, удур-тӧдір пілізерге ӱгренчелер. Саарбахтарны хайығда тутса, олар чуртаста постарын хайди даа таап аларлар.
37 частығ Адам Курак 2023 чылға теере харбастыр. Пылтыр саблығ кӱресчі Россия чемпионадында ікінҷі орынға сыххан. Амғы туста Адам Михайлович Сибирьдегі спорт кӱрезінҷе федерациялар пірігізінің паза грек-рим кӱрезінҷе Хызылчар крайының піріктірілген командазының ӧӧн тренері полып істенче. Хакасиязар ол удаа кил парча.
Программазар айланза, олғаннарға кӱресче ле нимес, ідӧк кроссфитче тренировкалар иртірілгеннер. Халғанҷы чылларда кроссфит модада. Пу спорт кӧрімі гимнастикадаң, аар атлетикадаң, гиря кӧдірерінең, пауэрлифтингтең пӱткен. Проект араласчыларынаң «SAҢAN» кроссфит залының тренерлері тоғынғаннар.
Сборлар тузында олғаннар ікі хостелде чуртааннар, олар столовайда тикке азыранғаннар. Прай хорадығларны федерация позына алған.
«Чиңістерге чидіп, таңдағы чуртас ӱчӱн харбас» проекттің программазы улуғ. Июньда саарбахтарны пазох сборларға хығырарлар. Аның соонда араласчыларны ікі ӧмее чарыбызарлар. Кічіглері тынағ лагерьiнде піліcтерін алғыдарлар. Улуғларны Пілӧ кӧлдегі турбазада практика сағыпча. Спортсменнерге чал ахчазы тӧлелер. Федерацияның устағ-пастаа проект тренерлерге тузалығ полар тіп ізенче. Саблығ кӱресчілердең наа микелерге, наа техникаа ӱгреніп аларға чарир нооза. Кӱскӱзін олғаннар республика мариинда устарын кӧзідерге киректер. Ідӧк проект хоостыра наа спорт тиріглерiн – гантельлер, штангалар, гирялар – алары кӧріл парған. Сборлар аразында оларнаң аалдағы секцияларда тузалан поларлар. Чооғының халғанҷызында Вадим Топоев теен:
– Санапчам, грек-рим кӱрезінең артых спорт кӧрімі чоғыл. Тренировкалар, марығлар тузында син сидіксіністерні тобырарға ӱгренчезің. Спортнаң айғасхан кізінің хуйағы пик полча. Ол таңдағызынзар ізеніснең кӧрче. Хакасияда грек-рим кӱрезінҷе прай секциялар тикке тоғынчалар. Оңдай полза, палаларыңны секцияа пазындыр салыңар.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 |
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
