ХАКАСИЯНЫҢ ИС-ПАЙЫ ПІР КНИГАДА
Энциклопедия пис томнығ сығар. Амды аның ӱзінҷі томы сыхты. Пастағы томда регионнаңар искіріг: географиядаңар, климаттаңар, тархында полған ӧӧн киректердеңер. Ікінҷі томында - Хакасияда хайдағ чоннар чуртапчатханнаңар, ӱзінҷі томында регионның ис-пайынаңар (чирдеңер, суғдаңар, минераллардаңар...) пазылған. Тӧртінҷі томында регионның аймах сферазының хоныхтарынаңар. Пизінҷі томында саблығ кізілерібістеңер пазылар.
«Хакасия» энциклопедияны тимнирінде аймах ученайларның істезігліг тоғыстары тузаланылған. Ол санда ХакНИИЯЛИ директоры, тархын наукаларының докторы Валентина Николаевна Тугужекованың, биология наукаларының кандидаттары Евгений Сергеевич Антиповичтің паза Геннадий Вячеславович Девяткиннің тоғыстары. Энциклопедия 1000 экземпляр сығарылған, прай чибіргі автор саналча. Пу сығарысты тимнеен Владимир Сергеевич Яблонский.
Владислав Михайловичтің чооғынаң, Хакасиядаңар энциклопедияны тимнирінҷе пастағы тоғыстар 1935 чылда пасталғаннар. Ол туста Хакасияның облисполкомы Чон комиссарларының чӧбінзер (СНК) энциклопедия сығарарынҷа сурыныснаң айланған. СНК СССР-ның Академиязына пу тоғысха хозыларға чахығ пирген. Наукалар академиязы энциклопедияны тӧрт томнығ сығарардаңар чӧп пирген. Энциклопедияны сығарарға ахча кирек полған. Хызылчар крайисполкомы ахча пирердеңер сурынысты толдырбаан. Мындағ оңдайнаң тоғыс 30 чылға турыбысхан.
1960 чылларда ол тоғыс узарадылған. Ол тоғыс Ағбандағы наука-істезігліг экономика лабораториязының холына пирілген. Владислав Михайлович Торосов ол лабораторияның тоғызында араласханох. Ол чир-чайаан ис-пайынҷа материаллар чыырында улуғ тоғыс ит салған. Ол туста кӧп ниме чазытта полған, аннаңар энциклопедияны сығарарға пазох киліспеен. Чир-чайаан ис-пайынҷа том правительство фондында хайраллалча. 2003 чылда Хакасиядаңар энциклопедияны тимнирінҷе тоғыс узарадылған, 2007 чылда ол тимге сых парған. Че энциклопедия чахсы пазылбаан, темаларға чарылбаан. Ікі чыл аразына «Хакасия» (Хакасско-Минусинская котловина) энциклопедияның 1-ғы, 2-ҷі, 4-ҷі, 5-ҷі чардыхтарын сығарыбызарға пӧгін турча.
Оксана ЧЕЛТЫГМАШЕВА
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 |
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
