ПОЛҒАН НА КИНДЕ ТІЛІБІСТІ ПАЙЫТЧА
20.11.2019
Хабарлар

Презентация. Ирткен пятницада региоңдағы тюркология кінінің араласчылары, чыылызып, хабарӌыларны пӱӱл чарыхха сыххан наа кинделернең таныстырғаннар
Чоохтирға кирек, региондағы тюркология кінінзер кірчеткен аймах хазна учреждениелерінің тоғынҷылары мындағ тоғазығларға удаа чыылысчалар. ХГУ-ның Сойан-алтай тюркология гуманитарнай істезіглер институдының (ИГИСАТ) устағҷызы Тамара Герасимовна Боргоякова оларның институдында хайдағ істезігліг тоғыстар апарылчатханнаңар чыылған чонға чарыда чоохтап пирген:
- Тиксі алза, 2019 чыл тӱзімніг ирт парды. Пӱӱл пістің учреждение Россия синіндегі «Сибирьде чуртапчатхан чоннарның тіллерін паза культураларын хайраллиры паза тилідері» III наука-практикалығ конференция иртірген. Соонаң аны хоостыра чарыхха чыынды сығарылған. Науканаң айғасчатхан пістің учёнайларыбыс пӱӱл 11 конференцияда араласханнар. Ідӧк ікі монография чарыхха сых парған. Оларның авторлары - филология наукаларының докторлары Алёна Николаевна Чугунекова паза Мария Дмитриевна Чертыкова. Пістің наука тоғынҷыларының 43 тоғызы аймах журналларда сыххан.
Хакас филология кафедразының устағҷызы, филология наукаларының кандидады Инга Людовиковна Кызласова ідӧк пӱӱл иділ парған тоғыстарның салтарларынаң презентация араласчыларын таныстырған.
Хакас кафедразының ӱгретчілері науканаң ӧткін айғасчалар. Іди олар ікі монография чарыхха сығарыбысханнар. Олар хакас тіліне теелчелер. Пастағы монографияның авторлары филология наукаларының кандидады Лариса Ильинична Чебодаеванаң педагогика наукаларының кандидады Наталья Лаврентьевна Кольчикова полчалар. Ікінҷі монография Калмыкиядағы университетте чарыхха сыххан. Ол монографияда хакас тілінің модальность категориязын істескен Инга Людовиковна. Кафедра студенттері дее Россия синіндегі аймах олимпиада-конференцияларда ӧткін араласчалар тіп искірген ол.
ХакНИИЯЛИ-ның тіл секторының устағҷызы Артём Самуилович Кызласов, чоох тудып, чарыхха сых парған кинделердеңер паза наука тоғынҷылары хайдағ конференцияларда араласханнаңар искірген. Че, улуғ хомзынысха, пірее тоғыстар, тасхахта чадып, чарыхха сығарын сахтапчалар тіп таныхтаан наука тоғынҷызы. Ол санда хакас тілінің хысха сӧстігі. Андағ искіріг чыылған чонны хомзындырған.
Наука тоғынҷылары чоох тутхан соонаң Алёна Николаевна Чугунекова паза Мария Дмитриевна Чертыкова монографияларынаң чыылған улусты таныстырғаннар. Алёна Николаевнаның «Категория пространства в хакасском языке» улуғ тоғызы хакас тілінде ибіркізін таныхтапчатхан сӧстерге теелче. Чоохтирға кирек, мындағ істезіглер пістің тілде уғаа асхынах. Аннаңар аның тоғызы тоғазығ араласчыларын чапсытхан. Олар учёнайға кӧп сурығ пиргеннер. Паза істезігліг тоғысты аннаң андар узарадарға сурынғаннар.
Мария Дмитриевна «Семантико-когнитивная характеристика хакасских глаголов со значением восприятия и их лексических соответствий в других тюркских языках» монографиязында хакас тіліндегі пірее глаголларны пасха тӱрк тіллерінең тиңнестірген. Мындағ улуғ тоғыс пос тілінің пайын кӧзітче. Піс пірее сӧстернің алғым пілдіріглерін сизінминчебіс тее, че тілнең айғасчатхан кізі аны прай сизініп одырча нооза. Аннаңар наа кинделер тӧреен тілнің пайын чахсы кӧзітче паза аның таңдағызына улуғ хозым итче тиирге чарир.
Автор :
Ольга ТОМОЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде