700 артиинаң кізі араласхан
21.05.2025
Хабарлар

Кічіг спортсменнер пар-чох кӱснең чӱгӱрчелер
Хазых чуртас. Пӱӱл Ағбан городтың «Пас меетке прайзы сыхча» спорт чӧрімі 24-ҷі хати иртірілче
Халғанҷы туста пістің республикада чӱгӱрісче аймах мероприятиелер пілдірте хозыл парған. Оларның ӧӧн пӧгіні – кізілерні хазых чуртасха тартары. Кӧзідімге, 17 сілкерде Ағбан пилтірі аймаанда KҒNTAG ҒLTRA TRAIL тағлығ чӱгӱрісче фестиваль ирткен. Аның араласчылары тӧрт дистанцияда кӱстерін сынааннар: 5 километр, 17 километр, 30 километр паза 57 километр. 25 сілкерде Ағбанда пазох «Чилдең табырах» спорт пайрамы иртер. Пос оңдайлығ спортсменнерні чарым марафон сағыпча. 14 хандыхта Пілӧ кӧлнің хазында «Тағның ханы» чӱгӱріс полар. Анда ідӧк кічіглерге паза улуғларға аралазарға чарир. Че кибірліг мероприятиее «Пас меетке прайзы сыхча» чӧрімні санирға чарир. 2025 чылда ол 24-ҷі хати иртірілче.
Пӱӱл чӧрімні 17 сілкерде пайрамни азарға чаратханнар. 12.00 часха чӱгӱріске 700 артиинаң кізі пазын салған. Чӧрiм ӱчӱн Ағбандағы ниик атлетикаҷа олимп резерві cпорт школазы нандырчаттыр. Директор орынҷызы Марина Скоринова чоохтаан:
– Прай спортсменнерні чӧрімге хозыларға хығырғабыс. Чон чахсы ӱндесті. Пу тоғыснаң 2021 чылдаң айғас парирбын. Пандемия соонда чӧрiмде чӱсче кізі араласчаң. Пылтыр оларның саны 400-ке чит парған. 2025 чылда кирек хайди парыбызарын кӧрербіс. «Пас меетке прайзы сыхча» чӧрім сілкер, хандых паза орғах айларда иртер. Тиксі алза, 12 чӱгӱріс. Дистанцияларның узуны улуғ нимес. 12 часха читкелек олғаннарға 1,5 километр чӱгӱрібізерге киректелче, 13 частығларға паза аннаң улуғларға – 3 километр. Иң ӧткіннерні 13 ӱртӱнде чеестирбіс. Сыйыхтаста 8 алай аннаң кӧп хати чӱгӱрібіскен улусха аралазарға чарадылар.
Араласчыларнаң танысханда, пас меетке сыхханнарның ӧӧн чардығы спорт школаларының ӱгренҷілері полтыр. Кӧзідімге, каратеҷе Россияның спорт узы Денис Сагатаев спорт пайрамында 20 саарбахты араластырған. 33 частығ тренер хол-азахнаң тудысчаң секцияны апарча. Андар 80-ҷа пала чӧрчеттір. Хайди таныхтаан чир-суғҷыбыс, чӱгӱріс полған на спортсменнің тренировказына кірче. Піреезі, узун дистанцияларға чӱгӱріп, ӱр майыхпасха пӧгінче. Хол-азахнаң тудысчаң айғасчатханнарға пу дисциплина чапчаң тудынарға полысчаттыр. Итсе, cекциядағылар андар-пеер хысхаҷах дистанцияа – 10 метрге – чӱгӱрчелер.
Гаврил Тинников – Хакасияның чир-чайаан ис-пайы паза экология министерствозының тоғынҷызы. Ол арғыстарынаң хада «Пас меетке прайзы сыхча» чӧрімде ле нимес, ідӧк «Мин арығ киині таллапчам» тиксі Россиядағы чӧрiмде араласчаттыр. Гаврил Владимирович теен:
– Ағбан паза Харатас, кірліг кииліг городтарға саналып, «Арығ кии» федеральнай программаа кирілгеннер. Пу программаҷа 2025 чылда Хакасияның ӧӧн городының тураларында 248 хатығ топливолығ хазан турғызылар, Харатаста – 14 хазан. Песті хара таснаң одынғанынаң пасха, экологияа автотранспорт улуғ ӱрег ағылча. Чыл сай пістің хазнада машиналар 5 миллион тонна кір киизер сығарчалар. Чӧрім чуртағҷыларны ниик чӧрҷең машинанаң чӧрбин кӧп пас чӧрерге, велосипедтіг алай самокаттығ ойлат чӧрерге кӧӧктірче. «Мин арығ киині таллапчам» чӧрiм 7 ӱртӱнге теере иртче. Анда полған на кізі аралас полар. Чӧрімнеңер толдыразынаң mnr-air.rғ сайтта піліп аларға чарир. Прайзын хозыларға хығырчабыс.
Марығ оңдайларынҷа иң пурун олғаннар чӱгӱргеннер. Паланың спорт тимненізі пар полза, ол 1,5 километрні табырах тобырчаттыр. Кічіглернің соонаң улуғлар чӱгӱргеннер. Сизінгенде, піреезі пас меетке сӧбіренең сыххан. Чарғы приставы Олег Сандыков улуғ палазын чӧрімде араластырарға сағынтыр. Че оолғының кӧңніне дзюдо кірче. Чир-суғҷыбыс чоохтаан:
– Чыл сай «Чилдең табырах» фестивальда 10 километр тобырчам. Пӱӱл пазох пазын салдым. Амғы чӱгӱріс – мағаа тренировка. 3 километрні нинҷе тусха чӱгӱрібізерімнi піліп аларға сағынчам. Кирилл оолғым кічіг арах полғанда, миннең хада спорт пайрамнарында аралазарға хынҷаң. Саарбах тузына читкенде, кӧрізі алыс парыбыстыр. Очы палама 5 час. Ол миннең хада чӱгӱр чӧрерiне ізеніс пар.
Имҷі-терапевт Николай Котюшев пос туста аймах дистанцияларға чӱгӱрерге хынадыр. Аны «Нацияның крозы» чӧрімде, «Чилдең табырах» фестивальда кӧрерге килісчең. Че чиит кізінің чооғынаң, тоғынарға пастабысханда, ағаа хынчатхан кирекке тус табарға сидік. Имҷі теен:
– Чӱгӱріс соонда чӱреемде истіг, ол-пу сағыстар парыбысча. Хомзынысха, алындағы чіли чӱгӱріснең айғазарға маңнанминчам. Че кӱннің сай 15 муңҷа хаалағ чазағ чӧрчем. Амғы туста хазых чуртаснаң палғалыстығ чӧрімнер илееде. Туртухпаңар, хозылыңар. Пос туснаң сидік полза, кӱнде 10 муңҷа хаалағ чазағ чӧріңер. Андада гиподинамия полбас. Сірернің хазииңар сірернің холыңарда.
«Пас меетке прайзы сыхча» чӧрімзер айланза, теестегі чӱгӱріc 31 cілкерде 11.20 часта Ағбанның тынағ паркында иртер. Сурығлар полза, 8(3902)22-34-49 телефонҷа cығдырадыңар. Оңдайларынаң ідӧк абакан.рф сайтта піліп аларға чарир. Сайтта «Спорт» рубриканы таап алыңар.
Сом авторни
Автор :
Майя Кильчичакова
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 |
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде