Кирек специалисттернi тимнирге полысча
29.01.2025
Статья
Ағбандағы «Кванториум» технопарктың ӱгренҷiлерi
Чииттер хайиина. 2017 чылда Ағбанда «Кванториум «Хакасия» олғаннарның республика технопаркы тӧстелген. Ол инженерлернi, IT-специалисттернi паза пасха даа техническай специалисттернi тимнирге кӧстеглiг
Ӱр ниместе Ағбандағы «Кванториум «Хакасия» технопарк наа орынзар кӧзiбiскен. Амға теере ол Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренҷең музейнiң туразында орныххан. Амды ол городтың Киров орамазындағы 122 тураны ээлендi. Ӱс хадыллығ пӱдiрiгде полған на кӧстегнiң алынҷа ӱгредiг кабинедi, лабораториялар, лекторийлер пар.
Хайди чарытча технопарктың устағҷызы Алексей Пахно, олғаннар кiнзер 12 частығдаң чӧрчелер. Олар анда ӧменең алай пос алынҷа проекттер тӧстирге ӱгренчелер. Че регионнарның кӧбiзi кванториумзар палаларны иртеезiн алып пастирға кирек тiп сағыснаң сыхча. Палалар наа технологияларнаң азынада танызып пастазалар, салтары iдӧк ирте полар. Iди нинҷе-де чыл мының алнында Ағбандағы технопарктың устағ-пастаа 7-8 частығларға нинҷе-де программа тӧстеп алған. Аннаңар амды андар пасталығ класстағыларға даа чӧрерге чарир. Паза технопарксар СПО студенттерi чӧрерге хынадырлар.
– Олғаннарны наа технологияларға кӧнiктiрерiн иртеезiн пастазабыс, школа тоосханҷа оларның пiлiстерi улам тирең пол парар. Хай пiреезi, инженер кӧстеен таллап, аннаң андар ӱгренер. «Кванториумның» пӧгiннерiнiң пiрсi – олғаннарны техническай кӧстеглерге кӧнiктiрерi паза хазнаа кирек специалисттернi азынада тимнеп пастиры. Школалар пу тоғысты апарчаларох, че оларның пӧгiннерi кӧмес пасха.
Технопаркта, тiзең, олғаннарға, чӱректерiне чатчатхан кӧстегнi таллап, аннаң айғазарға чарир. Кирек полза, алыстырыбызарға алай пiр туста нинҷе-де кӧстеге чӧрерге. Чыл тоозылчатса, олар тимнеен проекттерiн арачылапчалар паза пiс оларға сертификаттар пирчебiс.
Школанаң тиңнестiрзе, пiс чуртасха табырах кӧнiгiп алчабыс. Ӱгренҷiлернiң хайиин тартчатхан кӧстеглернi асчабыс, программалар тӧстепчебiс, кирек чох кӧстеглернi, тiзең, чабысчабыс. Ӧӧнi – олғаннарның хайиин тартчатхан пiлiстер пирерi. Халғанҷы чылларда олғаннарның хайиин робототехника, нейросетьтер, IТ-технологиялар тартча. Олох туста космоснаң, спутникнең палғалыстығ кӧстеглер олғаннарға аар пiлдiрче, – чооғында таныхтапча Алексей Александрович.
Амды кванториумзар 800-че пала чӧрче, чылда, тізең, iкi муң азыра саарбах пол парыбысча. Технопаркта олғаннар iдӧк орта чоохтанарға, пос сағызын искiрерге, пiлiстерiн тилiдерге, проекттер тӧстирге ӱгренчелер. Ағаа хоза, ол палаларның техническай специальностьтарға хыныс тӧрiпче. Кӧзiдiмге, школада ӱгренҷiлер химия предметнең ортын класстарда танысчалар, мында, тiзең, иртӧк. Ӱгретчілер аар теманы олаңай, ниик тiлнең хынығ, пiлдiстiг чарытчалар. Ағаа хоза, технопаркта амғы тустағы кӧп оборудование турғызылған, хайзы прайзының хайиин тартча.
Хазна, регионнарда мындағ кiннер тӧстеп, естественнай наукалар специальностьтығларны ӧскiрче. Сын специалист полыбызар ӱчӱн, анда чиит техниктер станоктарнаң тоғынарға, квадрокоптернең тузаланарға, постарының роботтарын чыырға ӱгренчелер. Кванториумның алғым ӱгредіг класстары, лабораториялары, наа оборудованиезі оларға прай оңдайлар пирче. Анда нинҷе-де кӧстегҷе тоғыс апарылча: аэроквантум, биоквантум, геоквантум, IT-квантум, промышленность дизайны паза даа пасхазы. Прай пу сӧстерні олаңай кізее піліп аларға сидік, че анзынаң, арса, ол амғы тӧлге улам на хынығ.
Пу наада «Кванториум» технопарктың наа орнында Хакасия пазы Валентин Коновалов пол парыбысхан. Ол анда, ӱгредiг класстарынҷа чӧрiп, олғаннарнаң хада наа технологияларнаң тузалан кӧрген.
– Хазна президентi чахии хоостыра мындағ технопарктар прай Россияда тӧстелчелер. Iзенчем, ол тузазын ағылар паза хазнада наука-техника кӧстее улам тилiп сығар. Пiс пу кӧстегҷе iдӧк тоғыс апарарбыс. Пiстiң регионда мындағ кiннер Ағбанда, Харатаста паза Саяногорскта пар. Ағаа хоза, олар школаларда азылчалар, – таныхтаан чооғында Хакасия пазы Валентин Коновалов.
2017 чылдаң пасти «Кванториумнар» тӧстирiне федеральнай бюджеттең Хакасияа 100 миллион азыра салковай позыдылған. Олғаннар амғы тустағы технологияларнаң тузаланарға сағынчатсалар, «Кванториумнаң» пасха, iдӧк IТ-клубтарзар, «Альтаир», «Точка роста» кiннерзер айланарға чарир.
Коллаж Илона Каковани
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 1 | 2 |
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
| 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
