Амзабаңар паза таратпаңар
18.12.2024
Статья
Наркотиктер айланызын сыныхтағда тударынҷа МВД-ның Хакасияҷа пӧлиинің пастығы, полиция майоры Юрий Бискаев
Сизiндiрiг. Наркотиктер айланызын сыныхтағда тударынҷа МВД-ның Хакасияҷа пӧлиинiң пастығы, полиция майоры Юрий Бискаев чииттерзер айланча
Ниик ахча салтары
Юрий Николаевич чооғын тархынзар айланып пастаан. Хайди ол таныхтаан, пiстiң аға-ууҷаларыбыс, Илбек Ада чаада аралазып, фашисттернi чох идiп, Илбек чиңiс тутханнаң илееде чыл ирт парды, че Россияа чӱрее чатпинчатхан хазналар ам даа амырап полбинчалар.
Амды кидеркi хазналар Россияны iстiнең чарыбызарға кӱстенчелер. Олар пiстiң чииттерiбiстi, хазнаның таңдағызын, чох идерге харасчалар. Хайдағ оңдайнаң? Синтетика наркотиктерiн тарадып! Ол, тiзең, уғаа кӱстiг наркотик. Аны пiр ле амзап кӧрзең, паза азырылып аларға аар алай азырыл полбинчалар.
– Халғанҷы 10 – 15 чыл пiстiң хазнада синтетика наркотигi най тарапча. Ол – уғаа аар, химиядаң сығарылған наркотик. Ол кiзi ит-сӧӧгiне уғаа хомай теелче. Хайди олар тарадылчалар паза ноға чииттерiбiс хыйалға кiрглеп парчалар? Амғы туста наркотиктернең палғалыстығ сайбағлар контакт чох оңдайҷа идiлче. Хайди? Пiлдiстiг, телефоннар пастыра. Кидеркi «специалисттер» палаларның телефоннарынзар табырах паза кӧп ахча тоғынып аларларың килче бе тiп искiрiглер ысхлапчалар.
Чииттернiң кӧбiзi ниик ахчаа хынадыр. Олар, чахсы сағынмин, кураторның чахиин толдырчалар. Хайдағ чахығлар? Чиит кiзее наркотиктернi, кӧрiлген орынзар апар салып, артыс саларға чахыпчалар. Аны толдырған пала сах андох «закладчик» пол парча паза наркотиктернi таратчатханына саналча. Кидеркiдегi кураторларның «хармахтарына» чииттер ле нимес, чазы читкелектер дее хаап парчалар. Хайди кӧзiтчелер саннар, саба чолзар ӧӧнiнде чуға чуртапчатхан сӧбiрелернiң алай ба хырыс-табыстығ чуртапчатхан ирепчiлернiң палалары кірібісчелер. Ахчанаң хызылбинчатханнар даа чолдаң хыйа парыбысчалар. Олар ӧӧнiнде «сiлiг» чуртасха ахча тоғынып аларға сағынчалар, алай аарлығ телефонға, кип-азахха паза даа пасха нимее. Че пiлiңер, аарлығ чииттер, наркотиктернi анда-мында артызып, амға теере пiр дее кiзi илбек пай пол парбаан! Сiрерге аны-мыны идiбiзерге чахыпчатхан кiзiлер – чахсы психологтар! Олар колл-кiннерзер пiзӧк чiли тоғысха кӱннiң сай чӧрчелер, оол-хыстарны алаахтырып аларға кӱстенчелер, орта чолдаң хыйа парыбызарға кӧӧктiрчелер.
Хайди олар таллап алчалар кемге пазарға, кемге паспасха? Олар саарбахтарның чуртастарын социальнай сетьтерде iстесчелер. Аннаң пасха, олар паланың туған-чағыннарының чуртастарын прай пiлiп алчалар. Сӧбiреде пiреезi ағырчатханын алай сидiксiнiске кiр парғанын пiлiп алзалар, ахча тоғынып аларға кӧӧктiрчелер. Аннаңар телефонзар пiлдiзi чох искiрiглер килзе, нандырбаңар, психологтар сiрернi тiлнең пiр-iкi ле алаахтырып аларлар, постарың даа аны сизiнмин халарзар, хайди оларның чахығларын толдырчатхан поларзар.
Пiлiңер, оларның хоостыра полғаннарның чуртазы нинҷе-де ле тусха кизе-тоғыр алыс парыбысча. Мына ла сiрер институтта ӱгренген полғазар, нанҷыларыңнаң тоғас турҷаңзар, амды аар статьяҷа харибге ӱрге кiр парған поларзар. Анда сiрерге сағыс кiрер! Пiлiңер, законны пiлбеенi нандырығдаң позытпинча. Кураторларның чахығларын толдырзаңар, сiрер оларох чiли сайбағҷы пол парчазар! Аннаңар наркотиктернең айғазарын пастабаңар даа. Ол «оймахха» кiр парзаңар, аннаң сығып аларға оой ла нимес, орта чоохтаза, устағҷылардаң позып аларға уғаа сидiк. Сiрер наркотик тарадарға тоғыр полыбыссаңар, кураторлар сiрерзер постарының кiзiлерiн ызыбызарға айабастар. Оларны «спортики» адапчалар. Олар iзестiг нимес чиит кiзiнi удаа тың сох салчалар. Аннаңар наркотиктер таратчатханнарнаң палғалысты пастабаңар, че андар кiр парып, аннаң иптiг сығып аларға сағынчатсаңар, полиция тоғынҷыларынзар айланыңар. Ол иң орта чарадығ полар.
Наркотиктi амзааны – хомай
– Тарадарынаң пасха, наркотиктернi амзирға чарабас! Мының алнында чииттер «ниик» наркотиктер амзаан ползалар, амды олар аар наркотиктернең айғасчалар. Оларны пiр ле хати амзап, сах андох тартыл парыбысчалар. Аны соонаң хатап-хатап амзиры килче. Олар, тiзең, аарлығлар. Аны алып алар ӱчӱн, кiзi пасха сайбаға парча. Iди чуртастары сайбал парча.
Iдӧк наркотиктер аалларзар читчеткенi пiлдiр сыхты. Мының алнында аалдағы чуртағҷылар ӧӧнiнде ачығ суғ iскен ползалар, амды синтетика наркотиктерi аалларзар чит сыхтылар. Мында право хайраллаҷаң органнарға ла нимес, аал чӧптерiне сизiктiг поларға кирек. Аннаң пасха, паба-iҷелерге паза школаа хатығ хадағда поларға. Пу хомай ниме аалзар читпезiн тiп. Хайди аны пiлiп аларға?
Пала алында пик хазыхтығ, хызыл наахтығ, школаа уроктарны иртiрбин чӧрчеткен полза, соонаң ол удаа хылыхтан сыхчатса, тастындағы кӧрiмi алыс сыхса, нiскереп пастабысса, харахтары пасхаҷыл пол сыхса паза аның наа паза аарлығ телефон, кип-азах пол килзе, ол cаба чолзар кірібіскеніне чiгленiс пар.
Сӧбiрее паланы имнег учреждениезiнзер апарарға кирек. Хорыхпаңар, паладаңар пiрдеезi пiлбес. Анда ағаа полыс пирерлер. Чуртағҷылар даа оортах турбазыннар. Олар аалда чахсы нимес кирекнең айғасчатхан кiзiдеңер пiл салзалар, полициязар айланзыннар. Пiлiңер, пӱӱн пасха пала, таңда сiрернiң дее палаларың алай ба пархаларың ол «оймахха» кiр парарға айабас.
Чуртас сайбалбазын
– Полиция тоғынҷылары пала наркотик амзапчатханын тудып алзалар, пала ла нимес, аның паба-iҷезi нандырыға тартылар. Пала ӧнетiн базазар кирiлче. Ол соонаң, наркотиктернең айғазарын тохтадып, иптiг-амыр чуртап сығар, тус читсе, сӧбiре тӧстир. Наркотиктернең айғасханын ундут таа салар. Пiрее чахсы орынзар тоғынарға кiрерге итчетсе, тоғыс пирчеткен аннаң чарғылаттырған алай чох па тiп пiчiк сурар. Мындағ чахсы нимес кирек ӱчӱн чарғаа тартылған кiзiнi кем тоғысха аларға хынар? Ол iзестiг кiзi нимес нооза. Предприятие устағҷызы, андағ кiзiнi алғанҷа, иптiг, амыр оңдайлығ тоғынҷыны алып алар.
Наркотиктернi амзааннар iдӧк мыннаң мындар мылтыхха чарадығ, водитель удостоверениезiн ал полбинчалар. Че ол ӧнетiн учреждениеде имнензе, кӧрiл парған туста кил турза, аның мыннаң мындар толдыразынаң чуртир оңдайы пар. Прай ниме кiзi тудынғанынаң палғалыстығ. Тохтап, кистiнзер айланып, салтарлар идiп, орта чолзар айланарға хаҷан даа орай полбинча. Пiлiңер, наркотиктернең айғасчатхан кiзiдең прайзы айланыбысча – хаҷан-да иң чағын полған нанҷыларың, кӧӧленiсчеткен оолларың алай ба хыстарың. Ciрернiң хыриңарда паба-iҷеңер ле халар. Олар тирең чобалға кiр парарлар.
Вейптер
– Вейптер iдӧк тиктең пiссер килбееннер. Ноға чииттер ағаа iди тың тартылчалар? Оол-хыстар пасхазының алнында артых поларға кӱстенчелер. Аны чазырарға кирек чоғыл паза ол тадылығ чыстығ нооза. Я, пастағы кӧрiске олар кiзi хазиина пiр дее ӱрег ағылбинчатханға тӧӧйлер. Че, пiлiңер, вейптегi ыста, хайзын сiрер, аарлығ чиит оол-хыстар, постарыңзар тартынарға хынадырзар, Менделеевтiң таблицазындағы сала прай элементтер ниместер! Ол ядтар тирге чарир. Аны тарт сыхсаңар, ядтар ӧкпе стенелерiнде чыылчалар. Пастап аның теелчеткенi пiлдiрбинче, че соонаң бронхиальнай астма, туберкулез, пневмония паза даа пасха ӧкпе ағырығлары сығыс килче. Пiрееде имнелбинчеткен ағырыға даа айлан парча.
Пiр хати мағаа ӧнетiн чаа операциязы араласчызынаң чоохтазарға килiскен. Ол мобилизация алнында Ағбанның пiр школазында ӱгретчi полып тоғынтыр. Лентаның тiгi саринда полғанда, ӧкпезiнең тың палығлаттыр. Ирен чалғысхан алты километр пiстiңнер турчатхан орынзар, ӱмектеп, читтiр. Имҷiлер, ӱрӱк парып, хайди хазых халғазың тiп сурғаннарында, ол мин хаҷан даа араға iспеем, тамкы тартпаам, наркотик амзабаам тiптiр. Ирен спортнаң айғаспиндыр, че иртен чӱгӱр чӧрерге хынған полтыр. Аннаңар аның ӧкпезi пик, хазых полтыр.
Аннаңар прайзынзар хазых чуртирға, школада чахсы ӱгренерге, спортнаң айғазарға, профессия аларға, армияда служба иптiг иртерге, сӧбiре тӧстирге алғапчам. Чонға туза ағылыңар.
Прайзы нандырығ тудар
– Наркотиктер таратханнарны чарғыҷылар матап хатығлапчалар. Ол халых чонның хазиина паза чуртазына ӱрег ағылчатханына саналча, уголовнай кодекстiң иң аар статьязы полча. Аннаңар андағлар харибге ӱрге чаптыр салчалар. Пiлерге кирек, мындағ хомай нименең айғасчатханнар нандырығ хайди даа тударлар. Нандырығдаң пiрдеезi позып полбас паза килкiм штраф салдырар.
Пӱӱл Хакасиядағы кӱс структураларының специалисттерi 60 азыра килограмм наркотик iлезiне сығарғаннар. Ол, ирткен чылнаң тиңнестiрзе, 20 килограммға кӧп. Олар прайзы чох идiлгеннер, аны таратханнар закон алнында хатығ нандырығ тутханнар.
Аннаңар Россиядаң тоғыр полчатхан хазналарға позыбысты чох идерге пирбеелер, пiстiң паба-iҷелерiбiс, аға-ууҷаларыбыс, хада-пiрге тудынып, Илбек Ада чаада ыырҷынаң хайди кӱрескеннер, iдӧк кидеркiдегiлернең кӱрезеелер.
Наркотикті таратханнар закон алнында хайди даа нандырығ тударлар
Сiрер наркотикті постарың тарадарынаң айғаспаңар паза, андағ нименi cизiн салзаңар, оортах турбин, кирек органнарзар айланыңар. МВД-ның Хакасияҷа дежурнай частьы: 8(3902) 23-63-01, МВД-ның Хакасияҷа киртiнiс телефоны: 8(3902) 23-68-88, Табырах полызығ пирҷең пiрге палғалыс: 112 (102), 02.
Сомнар Наталья Тюкпеевани паза интернеттең алылған
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 1 | 2 |
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
| 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
