Ӱс тӧл – пір чолҷа
19.06.2024
Хабарлар

Алефтина Карачакова
2024 чыл – Сӧбіре чылы. Таштып аймааның имнег туразында илееде чыл имҷі-психиатр полып Ольга Асочакова тоғынча. Аның іҷезі Алефтина Игнатьевна Карачакова терапевт полған, имнег киреене 52 чыл пир салған. Ууҷазы паза іҷезі соонҷа имҷі профессиязын таллап алған Алефтина Макина. Ипчілернің тоғыс стажын прай санабысса, 88 чыл пол парча
Асочаковтарның иң пастағы имҷізі Алефтина Игнатьевна 2004 чылда пу ах чарыхтаң парыбысхан, аннаңар хызы Ольга Никаноровна чоохтап пирген:
– Іҷем Пии аймаандағы Маткичіг аалда 1929 чылда тӧреен. Архив, хайда аалдағы чуртағҷыларның тӧреен-ӱрееннерінеңер танығлар хайраллалған, кӧй парған. Наа чаҷыннарда ноға-да, алҷаастап, іҷемнің тӧреен чылын саба пас салтырлар, 1930 чылда тіп, сынында – 1929 чылда. Сӧбіреде ол очызы полған, аннаң пасха ӱс харындас паза ікі пиҷе ӧскеннер, олар даа пу кӱнде чоғыллар. Пір харындазы Евдоким хайдағ-да туста фельдшер полып тоғынған, че анаң Пӧзік партийнай школазар кіріп алған. Илееде чыл, тізең, имҷілер институдынзар кірбееніне ачырғанған.
Фельдшер-акушер школазын тоосхан соонаң, 1948 чылда, Алефтина Игнатьевна Асхыс аймааның Пилтір аалындағы ФАП-та тоғызын пастапча. Ноға Пилтір? Мында Асочаковтарның кӧбізі чуртапча. «Минің пабам Никанор Антонович іҷемнең школа тузынаңох таныс полҷаңнар, ол, ӱгретчілер институдын тоозыбызып, олғаннарны математикаа ӱгредіп, пӧзік чидіглерге читкен», – чооғын узаратхан Ольга Никаноровна Асочакова.
1956 чылда Алефтина Карачакова Хызылчардағы имҷілер институдынзар имнег кирее факультедінзер кіріп алча, олох туста олған садында медсестра полып тоғынча.
1962 чылда аны Таштып аймааның имнег туразынзар имҷі-терапевт тоғызын толдырарға ысчалар. Хада хонғаны Никанор Антонович, ипчізі соонҷа киліп, Таштыптағы 1 № школа-интернатсар ӱгретчі поларға кіріп алча.

Ольга Асочакова
Ольга Никаноровна аннаң андар сағысха кирче:
– Іҷем тоғызына уғаа хынҷаң. Ах халат кис салза, кӧңні кӧдірілҷең. Пір хати ол чоохтаан сӧстерні мин сағызымда хаҷанға даа артыс салғам: «Ах халаттаң пасха арығ паза пӧзік ниме мағаа чоғыл». Пастағы орында аның хаҷан даа имнег кирее турҷаң, туған-чағыннарны паза оларның палаларын имҷее ӱгренерге матап чӧптеҷең.
Алефтина Игнатьевнаны хада тоғынчатханнары тың улуғлаҷаңнар, имҷі-терапевт поларынаң пасха, ол 8 чыл устағҷы тоғызын апарған (1965 – 1967 паза 1973 – 1977 чылларда). Имнег полызии соонҷа килген чон имҷее ідӧк хынҷаң. Профессиядағы чидіглері ӱчӱн Алефтина Игнатьевна Карачакова Істеніс Хызыл Знамя орденінең паза медальларнаң сыйыхтатхан.
Ольга Никаноровна, іҷезінзер кӧріп, чуртазын ідӧк имнег киреенең палғалыстырыбызарға чаратхан.
– Пастағызын мин кемге ӱгренерге парарын пілбеем. Ӱгретчім Нелля Александровна Ананьиназар кӧріп, англия тілі ӱгретчізінің профессиязын таллап алар сағыс полған. Ідӧк ол туста имнег кирее матап тиліпчеткені сизіністіг полған. 80 чылларда имнег кирее улуғласта полған, аннаңар имнег институдынзар кіргені улуғ чидіге саналҷаң. Ноға психиатрияны таллап алғам? Минің ӧӧрем психика ағырығларын істезерге хынҷаң, мині психиатриянаң айғасчатхан студенттер пірігізінзер кир салған. Мағаа пу кӧстег прай саринаң хынығ пілдірҷең. Пис чыл пістің ӱгредиибіс имнег киреенҷе апарылҷаң, анаң піс специализациялар хоостыра ӱгредиибісті узаратчаңмыс: хирургия, гинекология, терапия паза пасха даа. Ол туста Хызылчардағы имнег институдында психиатрияҷа паза наркологияҷа субординатура наа ла азыл парған полған, нинҷе-де кізі ол кӧстегні таллап алған, ол санда мин, – чарытхан имҷі-психиатр.
Таштып аймааның имнег туразында Ольга Никаноровна Асочакова 1991 чылдаң тоғын парир, таллап алған чолына пір дее ачырғанминча. Полған на пациентке аның позының чоохтасчаң оңдайы табыл парча, анзында имҷінің иптіг хылии, чітіг сағызы паза кізіні ӧтіре кӧрчеткені полысчалар. Маңнаныстығ тоғызы ӱчӱн Ольга Никаноровна Хакасияның хазых хайраллаҷаң министерствозының Аарластығ пічіктерінең сыйыхтатхан.

Алефтина Макина
Сӧбіре династиязын узаратча Ольга Никаноровнаның Алефтина хызы. Пастап ол хирург полыбызарға чазыт сағыс тутхан, че анаң, чарадиин алыстырыбызып, іҷезі чіли психиатрға ӱгреніп алған. Амды Алефтина Сергеевна Макина таллап алған киреенде ӱзінҷі чылы істен парир. Пу тусха чидіглері парох.
Сомнар сӧбіре архивінең
Автор :
Тарина Бутонаева
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде