Чир-сууна хыныс садылча ни?
03.04.2024
Хабарлар
Светанаң Яна чааҷы формалығ Сергейнең хада сомға суурынарға итчелер (артисттер Юлия Калачева, Вячеслав Тороков, Юлия Минина)
Тун ойын. 30 мартта «Читіген» Хакас национальнай драма театры «Форма ВОВ» наа спектакльны чон алнына сығарды
Пу сурығ ойын пасталғаннаң тоозылғанҷа нандырығ сағаан. Амғы чииттер Илбек Ада чаадаңар тархын киндезінең паза аға-ууҷаларының чоохтары пастыра ла пілчелер. Че ханнығ чааның тузы сооп парбаан. Аны махачы чааҷыларыбыстың палалары чӱрек-сағыстарында пик хайраллапчалар, пӱӱнгі тӧлге чир-сууна хынысты читірерге кӱстенчелер.
«Форма ВОВ» ойында чил сағыстығ оол-хыстарның паза чуртастың «кӧйеезін чалғаан» улуғларның омалары чахсы кӧзіділче. Олар прайзы 9 Май ӱлӱкӱнде араласчалар. Ӧӧн матырны «Читіген» театрның наа артизі Вячеслав Тороков ойнапча, ол студент Сергей полча. Хараа тооза компьютер клубында «чаалас халып», иртен ибінзер парчатхан полча. Че аны Карина (артист Алина Майнашева) тохтадып алып, 9 Май ӱлӱкӱнде чааҷы формазын кизіп алып, сомға суурынҷаң орында пис часча тур пирерге сурынча. Аның ӱчӱн пастап ікі муң салковай тӧлеп пирер полча, соонаң ӱс муңа ӧскірібізерге чарат салча. Студент оол ахчаҷах тоғынып аларға сағыныбысча. Карина ағаа форманы кизіртібісче. Че ол олаңай ла форма нимес, аны Слава орденінің толдыра кавалерінің сыйыхтары паза «За взятие Берлина» медаль чазапчалар.
Ойында палаларын чалғызан ӧскірчеткен іҷені артист Евгения Костякова ойнапча. Ол Илбек Чиңіс ӱлӱкӱнінде суғлар сатча, іди палаларын азырирға кӧмес тее ахча тоғынып аларға кӱстенче. Сістеен итті сатчатхан Кареннің омазын артист Валерий Боргояков чайапча. Карен хайди Хакасияда пол парғанын ойында піліп аларға чарир. Аның чуртас ӱлӱзі ідӧк аар. Итсе, пастап аны Ортын Азиядаң пістің хазназар ахча тоғынып аларға килген кізее санирға чарир, че андағ полбиндыр.
Амғы чуртас блогерлернің хайиинда матап «хайнапча», олар кӧрген ниме-ноо прай интернетке сығарылча. Андағ пір ӧткін блогернің рольын артист Алексей Сагатаев толдырча, спектакльда ол Кеша кэщью полча. Омазы киртістіг ползын тіп, сазын от кӧк cырға сырлабыстыр.
9 Май ӱлӱкӱнде тынағдағы ӱгретчі Зоя Гавриловна (Хакасияның саблығ артизі Клавдия Топоева), пабазының сомын тудынып, «Ӧлімі чох полк» чӧрімде аралазарға мӧңіс ле пас париған полча, че аның хайиин ідӧк формалығ оол Сергей тартып алча.
Артист Юрий Ткачёв орден-медальлар коллекционері Яков Рудольфович полча, аннаңар ойын тооза чааҷы формазын кис салған Сергейнің хыринда ла ибіріл чӧрче. Аның полысчызы Лёняны Сергей Чепсараков ойнапча. Яков Рудольфович студент оолдаң форманы килкім ахчаа садызып аларға чӧптепче, че Чир-сууна хыныс садылча ни?
Форманы кис салған студентке ойын тооза Илбек Ада чаа ветеранының сӱрні кӧрінген. Ол форманың ээзі полған (Хакасияның чон артизі Георгий Сагалаков).
– Мин «Форма ВОВ» пьесаны 2021 чылда тиксі Россия синіндегі марыға орыс тілінең пасхам. Ол чир-суу хынызына паза саарбахтарға чарыдылған. Піс 9 Майда Пастағы май площадьынзар чыл сай чӧрчебіс нооза. Іди пу пьесаны пас салар сағыс тӧреен. Ӧӧнінде чилегелерін чідір салған, туғаннары асхынах, хакас тілін паза пос чонының кибірлерін пілбинчеткен кізідеңер кӧзіт пирер сағыс полған. Андағ кізі чир-сууна хынча алай чох па, чуртағҷыларның чӱреенде патриотизм пар алай чоғыл ба? Пу сурығларға нандырығлар тілеп, пьеса пас салғам. Хайди кізілер 9 Май ӱлӱкӱнге хайчалар? 9 Май ӱлӱкӱнде прайзы патриотизмнеңер сағын килчелер нооза, пасха кӱннерде ундут салчалар. Кемге-де 9 Майда ӱлӱкӱнні, концертті кӧріп аларға, кізілер аразында пас чӧрерге хынығ. Зоя Гавриловна – чаа палазы, аның пабазы ханнығ чаадаң айланмаан.
Мин позым Улуғ Нонып аал чӧбінде депутат паза военно-учётнай тоғынҷы полғам. 9 Майда Илбек Ада чаа араласчыларының ӧкіс халған ипчілеріне, ветераннарға сыйыхтар ал чӧрҷеңміc. Олар пісті харах частығ удурлаҷаңнар, ол чаа киҷее полған осхас пілдірче тіҷеңнер. Чаа оларның чӱректерінде улуғ сорып чіли халған. Іди прай сағыс-кӧрістерімні «Форма ВОВ» пьесазар кир салғам, – таныхтаан пьесаның авторы Алексей Сагатаев.
Наа ойында ӧӧн матыр Сергейнің омазын чиит артист Вячеслав Тороков чахсы кӧзітче. Ол «Читіген» театрзар пӱӱл февраль айда ла килген, че, андағ даа полза, рольларны чахсы толдырча.
– Театрда пір ай тоғын парирбын. Позым Таштып аймаандағы Пыдырах аалдаңмын. Анда 11 классты тоозыбызып, Ағбанзар килгем. Пис чыл «Кӱн сузы» ансамбльда теелбектенгем. «Табаншоуда» ойнап, артист поларға хыниина кір сыххам. «Читіген» театрда кастинг иртчеткенде, кӱзімні паза чайаачымны сынап кӧрерге сағыныбысхам. Ансамбльда даа араласхан ползам, хормачы иирлерде дее ойназам, че сценазар сығарға полған на сай чӱрексіністіг пілдірче.
Мин театрзар килгенімде, ӱзінҷі кӱніндӧк наа ойынны хығырғабыс. Сағынғам, нымах ойыннарда пірее ағас поларбын, че мині ӧӧн рольға турғыс салғаннар.
«Форма ВОВ» ойынны нанҷыларым кӧрерге килгеннер. Мыннаң мындар ідӧк хығыр тур тіп чахып салғаннар, кӧрерге кил турарбыс тееннер, – кӧңнін читірче артист Вячеслав Тороков.
Наа ойынны режиссёр Каскар Чаптыков турғысхан. Тоғыс хайди парғаннаңар ол піди чоохтапча:
– Ӱс чыл мының алнында драматург Алексей Сагатаев пьесаны мағаа кӧзіткен, мин аны хығырғам. Піс аны репертуарға, килістіре тус таап, пӱӱл тимнеебіс. Программада Чир-сууна хынысты кӧзітчеткен паза 9 Майға чарыдылған пірее спектакль поларға кирек. Анаң піс «Форма ВОВ» ойынны турғызарға чарат салғабыс.
Піс 9 Майда сыбыра араласчабыс, аннаңар чааҷы формазы пар полған. Медальларның хобырғанын ит пирерге чахаабыс. Мылтыхты театрның устағҷызы Виталий Николаевич Канзычаков, изен-хазых полғанда, «Серебряный крест Акина» киноны суурарына алған. Ол 1942 чылдағы сын мылтых.
Наа артист Вячеслав Тороков матырының омазын пьеса хоостыра уғаа килістіре чайапча. «Форма ВОВ» орыс тілінең парча, че Вячеслав пос тілін чахсы пілче, аннаңар хакас тілінең спектакльларда даа туртухпин ойнир. Піс аннаң хада мыннаң мындар тоғынарбыс, ойын хоостыра артист поларға кӧніктірербіс. Ам Москвадаң режиссёр Марина Кикеева наа ойын турғызарға килген, анда Вячеслав ідӧк ӧӧн рольны толдырар.
«Форма ВОВ» ойын саарбахтарға тимнелген, аннаңар «Читіген» театр аны республиканың аймахтарынҷа ал чӧрер.
Сом Элина Кичеевани
Автор :
Татьяна Тютюбеева
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
| 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
| 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
