Футболның илбек кӱзі
19.07.2023
Хабарлар
Илья Михалёв меспек соонҷа чӱгӱрче. Оң саринаң Николай Шиголаков
Марығ. 14 июльда Ағбандағы «Саяны» стадионда Хакасия паза Тува командалары футбол ойнааннар
Тилекейде футбол ӧӧн спорт кӧрімі полча, тізе, саба полбас, неке. Аны саннар киречілепче. Кӧзідімге, 2022 чылда Катарда ирткен мундиальны 5 миллиард кізі кӧріп алтыр. Хакасия чуртағҷылары футболға ідӧк хынадырлар. Кӧрігҷілер республикада меспектіг ойынҷа матчтар иртірерін кӧп чыл сағааннар. Пу кӱннерде спортха хынчатхан улустың cағынған сағызы толды. 14 июльда Хакасияның піріктірілген командазы Тувадағы футбол ӧмезінең тоғасхан. Спортсменнер «Саяны» стадионда ойнааннар. Марығ «Кимдегі Сибирь» Хакасияның, Хызылчар крайының паза Туваның аразындағы чӧптезіг хоостыра иртірілче.
Ойынны пайрамни азарында республиканың спорт министрі Сергей Кочан паза Туваның спорт министрінің орынҷызы Саян Монгуш араласханнар. Че устағҷылар чоох тудар алнында, чыылған чонға Хакасия пазы Валентин Коноваловтың айланызын хығыр пиргеннер:
– Футбол – пик хуйахтығлар, чапчаңнар, кӱстіглер ойыны. Піс аны иртірер кибірні айландырчабыс. Амғы туста Хакасияның піріктірілген командазынзар Ағбанның, Харатастың, Саяногорсктың, Асхыс паза Таштып аймахтарының спортсменнері кірчелер. Пӱӱнгі тоғазығны иртіріп, піс таңдағы футболзар улуғ хаалағ итчебіс. Прайзына чиңіc алғапчам.
Сергей Кочан, стадиондағы чонны спорт пайрамынаң алғыстап, теен:
– Валентин Олеговичке спортха хабасчатхан ӱчӱн алғызым читірчем. Хакасияның паза Туваның аразында ойынны РТС телекомпания кӧні эфирде кӧзітче. Андағ оңдайнаң футболисттер ӱчӱн пасха регионда чуртапчатхан чир-суғҷылары «ағырарлар», ол санда Донбасста. Анда футболист Илья Михалёвтың іҷезі чуртапча.
Саян Монгуш спортсменнерге паза кӧрігҷілерге ідӧк чылығ сӧстер читірген. Алғыстастар соонда Хакасияның футболына улуғ хозым иткен спорт ветераннарын чеестееннер. Сыйыхха 16 кізі турысхан, оларның санында Анатолий Идимешев, Александр Тормозаков, Григорий Иптышев паза Валерий Аршанов.
Че трибунадағы чонның прай сағызы футболда ла. Турыстыра «ағырарға» пӧгініп, кӧрігҷілер матап тимнентірлер. Кем-де матчха сығыртос ағыл килген, кем-де позының хойығ ӱніне ізенген, барабаннығ кізі полғанох. Сизінгенде, футболисттер ідӧк ойын пасталарын чидікпин сағааннар. Чарғыҷы cығырғандох, спортсменнер чазыда ӧткін хайын сыхханнар.
Чоохтирға кирек, меспектіг ойын ікі республиканы 80 артиинаң чыл піріктірче. 19 сентябрьда 1940 чылда Ағбанда Туваның паза Хакас автоном облазының футбол командалары тоғасханнар. Пу матч пістің чирде ирткен пастағы чоннар аразындағы марыға саналча. Ноғадаңар? Ол туста хонҷых регион алынҷа хазна полған, СССР-зар Тува 1944 чылда ла кірген. Андада тоғазығ 6:1 саннаң тоозылған. Амды ойын хайди иртер ни?
Чонда тидірлер: ибде стенелер дее полысча, че кирек сағыбаан оңдайнаң парыбызарға айабас. Пу футбол нооза. Алтынҷы минутада «ыырҷының» хаалхазынзар меспек учухча. Аны Илья Михалёв кире теебіскен. Трибунада – ӧрініс. Хакасия футболисттерін махтирға кирек. Олар, хада-пірге тудынып, меспекті удур-тӧдір читірерге кӱстенчелер, аннаңар ойынны кӧрерге хынығ. Пастағы таймда пістің оолларның гол кирібізер кӧп оңдай полған, че меспек хаалхаа чит паричатса, кирек киліспин не парча. Футболисттер чахсы ойназыннар тіп, кӧрігҷілер хысхырастарынаң оларның кӧңнін кӧдіргеннер. Кӱстеніс тиктең парбады. Ойынның пастағы чардығы тоозылчатханда, Михалёв пазох гол кирібісті. Сан – 2:0.
Ікінҷі таймда пістің cпортсмен сайбағ иткен ӱчӱн Тува командазына 11 метрдең теебізер оңдай пирілген. Агиян Дагбы чідірінмеен, ол гол кирібіскенде, сан 2:1 пол парған. Ойын тузында кізі хайиин Анатолий Зибуков тартхан. Ол, тынанмин, иң сидік орыннарда пол парҷаң. Матчтың ікінҷі чардығында тыс пілбес Зибуковха оң полған. Чир-суғҷыбыс «ыырҷының» хаалхазынзар меспекті пазынаң кире сазыбысхан. Сан – 3:1. Чиңіс пісти!
Ойын тоозылғанда, тоғазығның иң чахсы футболисттерін адааннар. Хакасия командазынаң сыйыхнаң Илья Михалёв таныхтатхан, Тува ӧмезінең – Амир Танов. Хабарҷыларнаң сағыстарынаң ӱлескенде, Илья Русланович теен:
– Пу прай команданың чидии. Арғыстарымның полызиинаң голлар кирілген.
Республиканың ӧмезінде ӱс хакас ойнапчаттыр: Николай Шиголаков, Виталий Сагалаков паза Роман Асочаков. Шиголаковнаң Асочаков постарынаңар хысхаҷахти чоохтап пиргеннер. Николай Таштып аймаанаң сыххан, кӧп чыл Ағбанда чуртапча. Ол, кічігдӧк футбол ойнирға пастап, амға теере чазызар сыхча. 23 частығ Роман Асхыс аймаандағы Апчанай аалдаң. Чиит кізі пылтыр Хакас хазна университедін тоосхан, амды ол Асхыста 18 № ПУ-да ӱгретчі полып тоғынча. Николай Шиголаковтың таниинаң, пу матчха олар пір ай тимненгеннер. Тренировкалар неделяда ӱс хати иртче. «Саянының» чазызында ойнирға сидік полтыр.
30 июльда Хакасияның піріктірілген командазы Хызылчар крайының чемпионы «Арарат» ӧменең тоғазар. Матч ідӧк «Саяныда» полар. 12 августта, тізең, чир-суғҷыларыбыс пазох тувадағыларнаң ойнирлар. Матч Кызылда иртер.
Сомнар Валерия Тамбовцевани
Автор :
Майя Кильчичакова
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 1 | 2 |
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
| 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
