Аалларға кирек хабазығ пирілер
23.06.2023
Хабарлар
Хакасия пазы Валентин Коновалов
Пии аймааның администрациязында чыылығ иртірген
Тоғыс чорығы. Хакасия пазы Валентин Коновалов тоғыс чорығынаң Пии аймаанзар чӧр килген. Андағы ӱлгӱде алызығ пол парғанда, регион устағҷызына аймахта тоғыс хайди парчатханын позына кӧріп аларға киректелген
АЙМАХ КІНІНДЕ
Пии аймаа амды олаңай нимес киректе пол парды. Аймах пазы Иннокентий Стряпков ибдегі арестте тудылча, аннаң тоғыр уголовнай кирек азылған. Ол РФ УК-зының 290 статьязының 5 чардығының «а» пунктынҷа пыролатча (должностьтағы кізі туюххан ахчаны улуғ синде алғаны). Че мындағ даа кирек полза, ол Пии аймаа администрациязының тоғызына теелбеске кирек.
Республика устағҷызы Пии аймаа устағ-пастаанда аппарат чыылиин иртірген. Хайди ол таныхтаан, аймахнаң устир тоғыс мыннаң мындар чахсы узарадыларға кирек. Хайдағ сидікcініcтер сығысчатханы, хайдағ полызығ республика саринаң киректелчеткені чыылығда кӧрілер. Турғызылған прай пӧгіннерҷе, программаларҷа, проекттерҷе тоғыс узарадылзын. Бюджетті толдырарынҷа сидіксіністер пар. Итсе, налогтар чыырынҷа ӧзіс 23 процентке тиңнелче. Чал ахчазын тӧлирінҷе тудығлар чох ползын. Прай социальнай обязательстволар тузында толдырылзын.
Мында таныхтирға чарир, Пии аймааның пазы Иннокентий Стряпковтың ады пір дее адалбаан. Аймах пазының тоғызын толдырчатхан Татьяна Акользина бюджет киректерінеңер чоохтир сӧcті аймах пазының экономикаҷа паза финанстарҷа орынҷызы Анна Байкаловаа пирген. Анна Сергеевна аймах бюджедін толдырарынҷа тоғыс хайди парчатханын, хайдағ сидікcініcтер сығысчатханын чарытхан.
Хысхаҷахти чоохтаза, чыылығда алынҷа сурығларҷа чоох тутханнар Татьяна Акользина паза Пии аймааның ЖКХ паза пӱдіріг комитедінің кнезі Александр Голиков (хысхаа тимненіс тоғыстары хайди апарылчатханнаңар), ГО паза ЧС пӧлиинің пастығы Алексей Александренко (ӧрттер сығарынаң паза суғлар чайыларынаң хорғыстығ тус хайди ирткеннеңер), ӱгредіг устааның пастығы Инна Беглянова (ӱгредіг системазындағы киректердеңер, школаларда ӱгредігні тоосчатханнардаңар, ӱгретчілерге тӧлеглердеңер), аал хонии паза ас-тамах пӧлиинің пастығы Галина Петрова (таарығ тузы хайди ирткеннеңер паза урожай чыырына азынада тимненердеңер), Пии аймаанҷа ОМВД пастығы Евгений Васильев (аймахта сайбағлардаң тоғыр кӱрезіг хайди апарылчатханнаңар), Пии аймааның имнег туразының ӧӧн имҷізі Лидия Ивашина (хазых хайраллир сферада киректер хайди парчатханнаңар).
Пілдістіг, пу чоохталған полған на сферада хайдағ-да читпестер сығысча, оларны тӱзедеріне ахча чидіспинче.
– Пу чыылығда піс аймахта сығысчатхан сидіксіністіг сурығларны ӱзӱрдібіс. Амды Пии аймааның устаана пастағы теесте турғызылған пӧгіннерні толдырарына хайығ айландырарға кирек. Планда кӧрілген федеральнай паза регион проекттері тузында толдырылзын. Чурт-коммунальнай хоных объекттерін хысхаа чахсы паза азынада тимнир тоғыстар апарыңар. Чуртағҷыларның прай кирексініcтерін санға алып, тоғыныңар. Республика правительствозы кирек полызығ пирер, сығысчатхан сурығларны пӧгеріне хабазар, – теен Валентин Коновалов, чыылығ тоғызын тоозып.
БУДЁНОВКА ААЛДА
Регион устағҷызы тоғыс чорығынаң Будёновка аалда полған. Хакасия правительствозы полған на муниципалитеттің чуртазын чахсыландырарға чахсы хабасча. Будёновкада Культура туразы пӱдірілген, олған садының хыры ӧрт полған соонаң тыхтал парған. Амды планда аалдағы школаның спортзалын тыхтиры кӧрілче.
Орындағы чуртағҷылар аалдағы Культура туразында чыылысханнар. Олар Хакасия пазын чидікпин сағааннар. Полған на аалда регион устағҷызына пирер сурығлар кӧп полча нооза. Іди аалдағы коммунальнай сетьтерні тыхтир, суғ алар орыннар тимнир, чолларны иптир, сӧп-сапты чыыр паза даа пасха кӧп сурығ полған. Коммунальнай сетьтерні тыхтир сурыға Хакасияның пӱдіріг паза ЖКХ министрі Валерий Келин нандырған. Аның чооғынаң, аалдағы коммунальнай инфраструктураны нааҷылир сурығ федеральнай программаҷа пӧгілер, ідӧк ағаа республика бюджедінең ахча позыдылар. «Арығ суғ» программаа пӱӱл Будёновка кір полбаан, аны пазағы чылда пӧгерге килізер.
Будёновка аалның чуртағҷылары
Хакасия пазынзар кӧп сурығнаң айланғаннар
Татьяна Акользина аалда сӧп-сапты чыыр сурығны толдыразынаң чарытхан. Нинҷе бак паза контейнер алылғаннаңар, олар хайдағ орыннарда турғызылардаңар чоохтаан. Хазна Думазы алыбысхан закон хоостыра полған на регионда алынҷа оператор сӧп-сап чыыр сурығнаң айғасча, ол монополист полча, аннаң тоғынарға оой нимес. Пу сурығны хайди пӧгеріне хозылған Валентин Коновалов, амды республика правительствозында юридическай лицо тӧстир сурығ кӧрілче, ол, садығларда аралазып, сӧп-сап чыыр сурығнаң айғазар. Андағ предприятие правительство холында полза, сығысчатхан сурығларны чарадарға оой полар.
Ідӧк имҷілер чидіспинчеткеннеңер, ааллардағы чолларны тыхтирдаңар сурығлар полған. Имҷілер чидіспинчеткені прай хазнаа теелчеткен сурығ полза, Хакасияның транспорт паза чол хонии министрі Дмитрий Василиади аалдағы чолларны тыхтап пирерге молҷаан.
СОЛБЫ ААЛДА
Хакасия пазы, Солбы аалда полып, анда фельдшер-акушер пунктын азарында араласхан. Амды наа ФАП тоғын сыхханда, аалдағы чуртағҷыларға пастағы имнег полызиин аларға чахсы полар. Наа имнег туразы хайди тоғынчатханын кӧргеннер Валентин Коновалов паза республиканың хазых хайраллаҷаң министрі Олег Ананьевский.
Солбы аалда фельдшер-акушер пункты «Хазых хайраллиры» национальнай проект хоостыра, «Хакасияда пастағы имнег полызиин пирҷең имнег учреждениелерін нааҷылиры» регион программазы хоостыра пӱдірілген. Ағаа 7 миллион салковай позыдылған, ол федеральнай паза республика ахчазына пӱдіріл парған. Прай кирек пічіктер толдырылған, ФАП-тың ибіркізі иптел парған.
Амды наа ФАП-та улуғларға даа, палаларға даа профилактика паза имнег полызии пирілче. Турада нап-наа оборудование турғызылых, имнег тоғынҷыларына даа, чуртағҷыларға даа анда истіг полар. Мының алнында кізілерге имнег полызии амбулаторияда пирілҷең, ол аал чӧбінің туразында полған.
Хайди чоохтаан Валентин Коновалов, федеральнай паза регион программаларынҷа пылтыр республиканың аалларында 16 имнег амбулаториязы, фельдшер паза фельдшер-акушер пункттары азылған. Пӱӱл ыраххы аалларда читі имнег объекті пӱдіріл парар. Кізілернің хазиин хайраллиры республика ӱлгӱлерінің алнында турчатхан иң кирек пӧгіннерінің пірсі полча.
Хакасия пазының чоннаң тоғазығларын кӧрзе, мындағ сағыс кірче: орындағы ӱлгӱлернің тоғызын регион устағҷызына толдырарға килісче. Ол, аалзар киліп, аал чӧбі, аймах устағҷыларын андағы чоннаң тоғастырча. Орындағы ӱлгӱлер чуртағҷылардаң оортах тудынчатханға тӧӧй, чоннаң кӧні чоох апарарға, тіл алызарға хынминча осхастар. Хада-пірге тудынып, пір чӧпнең тоғынза ла, чахсы салтарға килерге чарир.
Сом Дмитрий Сунчугашевти
Автор :
Николай СУЛТРЕКОВ
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 1 |
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
