14 августта – Пӱдірігҷі кӱні. Пазох чағдап килді ол кӱн. Пӱдірігҷілернің профессия кӱні! Олар олаңай ла туралар пӱдірбинчелер, тиксі хазнаны пӱдірчелер

ОЛАРНЫҢ ПІРCІ – ПІCТІҢ ЧИР-СУҒҶЫБЫС! АҒБАН ГОРОДТЫҢ МУНИЦИПАЛЬНАЙ ЧУРТ ЧЫЫНДЫЗЫНЫҢ ТАС УЗЫ ЮРИЙ ПАВЛОВИЧ ТАБАКОВ. ОЛ ПУ ПӰДІРІГ ПІРІГІЗІНДЕ 25 ЧЫЛ ІCТЕН САЛДЫ, АНЫҢ АЛЫЗЫҒЛАРЫНАҢ ХАДА ИРТКЕН ТИИРГЕ ЧАРИР.

– Чиитте пӱдіріг киреенде іcтенербін тіп пір дее сағынмаам, – тіпче Юрий Павлович. – Ам, тізең, пӱдірген туралар санын даа пілбинчем (кӱлінче). Чонға кирек пӱдіріглер полғанох: школалар, олған садтары паза пасхазы. «Ағбан» спорткомплекстің тиксі пӱдіриинде араласхам. Пӱдіріг орнын ағастардаң арығлап пастааннаң пӱдіріг тиксі тимге сыхханҷа анда тоғынғам. Константиннің паза Еленаның тигірибін пӱдірерінде араласхамох.

Хакас чонның чахсы сӧcпек пар: полған на паланың позының ӱлӱзі поладыр. Пӱӱнгі кӱнде чииттер, аны санға албин, пір алай ікі ле пала, тӧрідіп, ӧскірчелер. Че мының алында чоныбыс Худай нинҷе пала кӧрерге ӱлӱс пирген, ол син тапчаңнар паза ӧскірҷеңнер. Юрий андағ улуғ сӧбіреде тӧреен. Асхыс аймаандағы Оот пилтірі аалда Павел Дмитриевич паза Клавдия Николаевна Табаковтар прай 14 пала ах чарыхха тӧріткеннер. Оларның ікізі кічіге ӱреен, пасхазы изен-хазых ӧскен. Сӧбіреде Юрий читінҷі пала полча, читі хыстың паза пис оолның пірcі. 

 – Пабам чуртазы тооза трактор тінін тутхан, «Тӧӧ» совхозта істенген, тӧреміл махтаға турысчаң, аның СССР синіндегі дее сыйыхтары пар полған, неке. Іҷем «Матыр іҷе» медальға турысхан. Ол аймах тоғыстарда істенген, – іҷе-пабазынаңар чоохтапча амды позы даа аға пол парған Юрий Павлович. – Мин 1991 чылда хоных хон салғам. Хада хонғаным Нина Николаевнанаң хада ікі хыс ӧскір салғабыс. Амды очы оолғыбыснаң айғас парчабыс. Ол пӱӱл ікінҷі ле классха парча. Хыстарымнаң тӧреен тӧрт пархабысха уғаа паарсапчабыс.

Хайди кӧрчебіс, улуғ сӧбіредең сыххан кізі пу чуртаста позына килістіре орын тапхан, сӧбіреліг, хынған тоғыста істен парча. Че хайди ол пӱдірігҷі полыбысхан? Асхыстағы школа-пансионда (аның тузында лицей-интернат андағ ат ал чӧрген) 8 класс тоосхан соонаң Таштыптағы училищезер ӱгренерге парған. Аны тоозып, армияда служба иртібіскен. Ибзер айланғанда, чиит оолны «Тӧӧ» совхоз устағ-пастаа хайыға алған. Олох чыл Хызылчарзар тимір хабыстырҷаң усха ӱгренерге ызыбысханнар. Наа профессияа чарым чыл ӱгреніп алған оол совхозта ікі чыл тоғынған. Анаң городсар кӧзерге чаратхан. Ағбанзар килгенде, пастап Мехзаводта тоғынған, анаң заводтың киректері уйан пар сыхханда, аннаң саназыбысхан. Пӱдіріг пірігізінзер тоғысха кірген. Ол туста Ағбан городтың Муниципальнай чурт чыындызы «Промжилстрой» адалған. Іди ирен оңарынза ла, тоғынып пастааннаң 25 чыл ирт партыр.

– Пастап кірпис саларға позым ӱгренгем, сидік ниме чох полған. Соонаң пӱдіріг пірігізі ӱгредіг пічиин киректеен. Андада предприятиедең сығара ӧнетін ӱгренерге ызылғабыс. Амды мин 4-ҷі разрядтығ тас узы полып тоғынчам, – чоохтапча стажтығ пӱдірігҷі.

Пӱӱнгі кӱнде Юрий Павловичтің бригадазы Ленин Комсомолы паза Тельманның орамалары пулиинда тоғыс хадыллығ тураны турғысча. Тас устарының бригадазы тоғызынҷы хадылда тура тасты-істінде кірпис салча.

– Кірпис наа ла салып пастапчатханда, пӧзіктең чочынҷаңмын, пас таа айланҷаң, – чоохтапча пӱдірігҷі. – Че пастағы хадылдаң пасти пӧзіктең пӧзікке сығып, кізі ағаа хайбиныбысчаттыр. Сағысха кирзем, иң пӧзік 14-ҷі хадылда тоғынтырбын.

Пу чыллар аразына тас узына аймах пӱдіріг ниме-ноозынаң тоғынарға киліскен. Че, аның сӧстерінең, алындағох ниме-ноо ізестіг. Іди квартирада пӧлік стенелері хайдағ-да тураларда ротгипстең турғызылҷаң полтыр. Андағ чуртха кірген ээлер чуға стенелерге, оларҷа прай ниме истілчеткеніне хоптанғаннар. Ам турғызылчатхан турада квартиралар даа, пӧліктер дее аразында стенелер кірпистең салылчатханына хайығ айландырғам. Читпестерні санға алчаттырлар. 

Пу син чыл аразына Юрий Павлович тоғызында позын чахсы кӧртісчеткен ӱчӱн тӧреміл таныхтатча. «Ағбан городтың Муниципальнай чурт чыындызы» устағ-пастаа тас узына алғыстас пічіктерін, Аарластығ пічіктер паза ахчалығ сыйыхтар читірген. Пӱдіріг-монтаж тоғыстарының участок пастығы Павел Фисенконың устаанда ӱс бригада тоғынча, ол санда Юрий Табаков кірчеткен бригада. Аның таниинаң, Юрий иң чахсы тоғынчатхан тас устарының пірсі полча. Ағаа хоза, ол пӱдіріг пірігізі тӧстелгенінең сала пастағы кӱннерінең сығара нимес тоғынча. Устағ-пастағ нандырығлығ паза кӱстенҷік тоғынҷыларны аарлапча паза сыйыхтарнаң таныхтап турча.

– Минің кӧрізімнең, ӧӧні тоғыс орнында тоғынарға, итчең киректерні идерге, аннаңар піc тоғыс чох одырбинчабыс, кірпис саларға растворны тӧреміл чахыпчабыс, – чоохтапча ирен. – Пір айға тӧрт хадыл кӧдірібізерге киректелче. Пу тураны соохтар пасталғанҷа тоос саларға кирекпіс.

Юрий Павловичтің бригадазында 25 – 28 кізі іcтенче. Оларның соонҷа тимде стенелернең тоғынарға штукатур-малярлар, чарытхы тартчаңнар, сантехниктер, кӧзенек турғысчаңнар кірчелер. Соон сӱріcтіре парып, олар кӧп хадыллығ тураны чапчаң тимге сығарчалар. Город чуртағҷылары, уламох аалҷылары чапсирға даа маңнанминчалар: мына хаҷан-да ла алынҷа турған туралар орнында пір улуғ ачых тимде полған, амды аның орнында тимір бетоннаң тура ӧзені турча, паза ла кӧрзелер, ол орында наа тура ибіре чурт ээлері хайыныс чӧрчелер... Андағ оңдайнаң Ағбанда илееде чуртаҷаң нинҷе-де наа орын пӱдіріл парир.

– Сӧбіремнең пастап ідӧк кӧп квартиралығ турада пос чуртын алғабыс, анаң алынҷа туразар кӧскебіс, – чоохтапча ирен. – Анда даа мин прай пӱдіріглерде кірписнең тузаланчам. Ол мағаа чағын, иптіг паза сіліг пілдірче...