АҒАА ПОЛҒАН НА СӦС ААРЛЫҒ
19.01.2022
Хабарлар

Презентация. 17 январьда, Хакас поэзиязының кӱнінде, Хакасияның Чайаачылар туразында писатель, поэт Галина (Мелейек) Казачинованың наа чыындызы чон хайиина сығарылған
Хакасияның Чайаачылар туразы Хакас поэзиязы кӱнін 2020 чылдаң таныхтап пастаан. Ол, саблығ хакас поэт Моисей Баиновтың тӧреен кӱніне чарыдылып, 17 январьда иртірілче. Чыылысхан поэт-писательлер, литература істезігӌілері, студенттер пастап Моисей Романовичтің чуртас чолын, чайаачызын ӱзӱрчелер. Анаң кем хынча саблығ чир-суғӌыбыстың кибелістерін хығырча. Паза Хакас поэзиязы кӱнінде республиканың чайаачы устарының наа кинделерінің презентациязын иртірер кибір пар. Іди 2020 чылда поэт Геннадий Кичеевтің «Чаным сӧстері» ікіліктер паза тӧртліктер чыындызы чон хайиина сығарылған. Че пылтыр пандемияның сылтаанда Хакас поэзиязының кӱні Zoom платформада ирткен, пір дее презентация чох.
Пӱӱл, тізең, наа пайрамны аның прай кибірлеріне тудынып таныхтабыстылар. Хакасияның Чайаачылар туразынзар чон чыылысхан, Моисей Баиновтың «Сағыс паза тоғыс», «Тирек» кибелістері истілген. Оларны «Читіген» музыка-драма театрының чиит артисттері Айсили Майнагашеванаң Сергей Чепсараков хығыр пиргеннер.
Паза пу кӱнде теестегі наа кинденің презентациязы ирткен. Писатель, поэт, тілбесчі Галина Кужакованың (Мелейек Казачинованың) теестегі чыындызы «Тілім минің - хайхазым» адалча. Аны Хакасияның Чайаачылар туразы сығарған.
- Галина Григорьевна хакас литературазынзар наа жанр кирібісті тиирге чарир. Ол «кӧӧл» адалча. Орыстина тілбестезе, «ода» полча. Аның пу наа чыындызынзар тӧреен тіліне чарыдылған ода паза кибелісти пазылған «Хайхастығ чурт» нымах киріл парған, - чоохтап пирген культура учреждениезінің устағӌызы Надежда Бурнакова.
Авторнаң хада асхынах нимес тус тоғынған кинденің редакторы Инна Тодинова. Ол Галина Казачинованың узын ідӧк пӧзік паалаан.
- Мин пу тусха теере хакас тілін чахсы пілчем тіп сағынғам. Че Галина Григорьевнаның чайаачы тоғыстарын хығырчатханда, сынап тың уйадыстығ пол парған. Кӧп сӧс пілдістіг полбаан мағаа. Аннаңар сӧстікнең удаа тузаланарға киректелген. Саңай піл полбинчатсам, Галина Григорьевнаа сығдыратчаңмын. Ол мағаа чарыда чоохтап пир турҷаң. Тоғысты прай толдырыбысханда, мин мындағ салтар иткем - пӱӱнгі кӱнде пістің республикада хакас тілін прайзынаң артых Галина Григорьевна Казачинова пілче! Хакас тіліне чарыдылған тоғызында ол пос тілінің сілиин, пайын кӧзітче. Анда иргілен парған сӧстер пар, че олох туста автор оларнаң уғаа килістіре тузаланча. Пірее андағ сӧстер сӧстікте дее чоғыл нооза. Аннаңар олар нимені таныхтапчатханнарын алтында чарыт салғабыс. Сағынчам, пу чайаачы тоғыс хакас тілін чахсы пілчеткеннерге дее тузалығ полар. Олар анда наа сӧстер хайди даа таап аларлар. Хакас тілін наа ла ӱгренчеткеннер ідӧк тузалығ нимелер кӧп ал поларлар пу киндедең. Олар тӧӧй пазылчатхан, адалчатхан сӧстерні пасхалирға ӱгренерлер. Омонимнернең тузаланып, Галина Григорьевна чіли полған на писатель пас полбас. Мындағ оңдайнаң пазылған ода паза нымах паза чох таа полар, неке. Аннаңар аның пу тоғызы хакас литературазын пӧзік синге хайди даа кӧдірер тіп сағынчам, - ӱлескен Инна Филипповна.
Чоохтирға кирек, 2021 чыл Галина Григорьевнаа уғаа танығлығ полған. Пылтыр, наа киндезі чарыхха сых парғаннаң пасха, декабрь айда аның пайрамнығ тӧреен кӱні полған паза ағаа, Хакасиядағы пастағы чайаачы усха, «Чон писательі» ат пирілген!
- Хакас тілі чітчеткеніне чӱреем тың ағырча. Хакасия ӱлгӱзіне улуғ-улуғ алғыс. Устағҷылар пістің тілібісті хайраллап халар ӱчӱн кӧп тоғыс итчелер. Піске, писательлерге, тізең, позыбыс сӧзін хозарға кирек - Ӧӧркі чайааннар пирген талантыбысты чоныбысха читірерге! Хакас тіліне чарыдылған кӧӧл сах андағ пӧгіннең чайалған. Тілібіс чуртазын хахан даа! - сӧс алған наа кинденің авторы Галина Казачинова.
Пӱӱл Моисей Баиновха 85 час толарӌых. Аннаңар аның пайрамнығ тӧреен кӱнін таныхтиры Хакас поэзиязы кӱнінең тоозылбинча. Презентацияда аарластығ аалӌыларның санында полған Хакасиядағы тіл, литература паза тархын наука-істезігліг институттың устағӌызы Нина Майнагашеваның искіриинең, 2022 чылда республикада саблығ поэттің чайаачызына, чуртас чолына чарыдылған наука-практикалығ конференциялар иртірілері кӧрілче. Моисей Баиновтың тӧреен-ӧскен чирінде ідӧк аймах мероприятиелер полар.
Автор :
Александра КАРАМЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 1 | 2 |
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде