ХАН ДАА, ІСТІ ХАРНЫ ДАА КОНСЕРВАЗЫН СЫҒАРЧАЛАР
19.01.2022
Хабарлар
Идінҷек. Ит ас-тамаа пістің чонға кӱс пирчеткен ӧӧн чиизібіс полча. Аннаңар чоныбыс ам даа мал киреенең хынып айғасча. Хайдар парча тимде ит? Чырғалзар паза заводтарзар
Константин Аёшин студент тузында пос киреенең айғазарынаңар сағынмаан даа, уламох ит киреенең тиирге кирек. Ол Н.Ф.Катановтың адынаң Хакас хазна университедінде ученай-агрономға ӱгренген. Ӱгредиин тоозып, профессияӌа тоғысха кірген. Россияның аал хонии кінінде нинӌе-де чыл істенген. Сынында тоғыс тың на чӧпсіндірбеен. 2012 чылда чиит ирен тоғызын алыстырыбысхан. МаВР-зар порция пӧлиинің мастері орнынзар килген, чарым чыл пазынаң аны пасха пӧліксер мастерге турғысчалар. Іди ол консерва цеғының пастығына теере ӧзіп алған. Константин пу компанияда 2019 чылға теере тоғынған. Мындох ол пӱӱнгі кӱнде хада тоғынчатхан арғызынаң танысхан.
2018 чылда арғызы Вячеслав Монгуш Хызыл городта «MonSam» компания тӧстеп алған. Ирен пос чирінде, Тыва Республикада, ӧскірілген мал идінең консервалар сығарызын пастаан. Інек, хой, ат, як идінең, мал тілінең, паарынаң, чӱреенең консервалар тимнелген. Соонаң хой ханынаң паза істі харнынаң тыва чонның кибірліг чиизі тимге сығарылған. Чоохтирға кирек, хайдағ даа итті тимнепчетсе, тус, перец, лавр пӱрі паза муксун на тузаланылчаттыр. Пӱӱнгі кӱнде чахсы консерва таап аларға сидік, аннаңар иргі технологияларға паза арығ ас-тамахха тӧстеніп тимнелчеткен консервалар чуртағӌыларның кирексінізінең тузаланча.
2019 чылда Вячеслав Монгуш паза Константин Аёшин, пос киреен піріктіріп, компаньон полыбысханнар.
- Пӱӱнгі кӱнде предприятие Харатас городта орныхча. Пісті Хакасияда налог тӧлирі тартхан, ол хончых региондағызынаң пілдірте тӧбін полған, аннаңар піс предприятиені пеер кӧзірерге чаратхабыс, - чарытча Константин. - 350 квадрат метр улуғ цех тӧстеебіс. Анда консервалар тиксі тимге сығарылча.
Ас-тамах сығарызы - уғаа нандырығлығ кӧстег. Предприятие ээлері анзын чахсы оңарчалар паза сығарыс сурығларына ситкіп хайчалар. Хазна кирексіністеріне тудынып, консерваларға декларация алып алғаннар, сығарысты сыныхтағда тутчаң программа тимнееннер. Олох туста пос инвестицияларына тӧстенчеткенде, полған на ахча ӱзӱрлелче, аннаңар ӧӧнінде тузаланыста полған оборудование алылған. Предприятиенің малны сохчаң цеғы чоғыл, аннаңар фермерлер соххан мал идін тимге читірчелер. Олох туста мал иді «Меркурий» ветеринариядағы хазнаның искірігліг системазында хайди даа санға алыларға кирек.
- Піс чарымызы автомат оборудованиеде айда 1000 банка сығарып пастаабыс, - чарытча компаньоннарның пірсі, чир-суғӌыбыс Константин Аёшин. - Амды прай тиріг пос алынча тоғынча, сығарыс, тізең, айда 40 - 70 муң банкаа тиңнелче. Ит консервалары Хакасияда, Тывада, Хызылчар, Приморскай, Хабаровск крайларында, Москва городта кирексініснең тузаланча.
Уламох хой идінең консервалар чуртағӌыларның хайиин тартча. Оларны Кабардино-Балкариязар даа чахыпчаттырлар, пір саринаң орындағы чон хой ӧскірерінең кибірли айғасча, че, андағ даа полза, регионда хой идінең консерва сығарбинчатхан осхастар.
- Чапсых андағ чахығларны толдырарға, наа орынзар консерваларны ызарға, - ӱлесче Константин Нико-лаевич. - Чахсы ӱндезіглер тӧреміл кірче. Пу тӧрт чыл ара зына, хай син піс сығарыснаң айғасчабыс, компания чахсы саблан парир.
Константин Аёшин предприятиеде опт садии ӱчӱн нандырча паза позының социальнай сетьтегі страницазында ит консерваларынаңар, оларның марығларда турысхан сыйыхтарынаңар чоохтапча. Предприятие адынаң аймах марығларға паза кӧзідіглерге ирен позы чӧрче.
Идінӌектер хазнаның кічіг паза ортын пос киреене кӧрілген аймах хабазығларынаң тузаланарға кӱстенчелер. Хакасияда ол полызығлар «Минің пос киреем» кінде паза Тиліс чыындызы пастыра читірілче. Константин Аёшиннің таниинаң, пу ікі полызығ кіні хайдағ даа айланысха ӱндесчелер паза полызар оңдай тілепчелер. Олар декларация иттірерге, видео, печать рекламазын тимнир хабазығнаң тузаланғаннар.
2021 чылда компания аймах кӧзідіглерде араласхан: Саранскта тиксі Россиядағы сувенир ниме-ноозының финалында Хакасияның национальнай ас-тамаан кӧзіткеннер, Москвазар «Ладья» кӧзідіге чӧргеннер. Республикада пастағызын на ирткен «Хакасияның идінӌегі - 2021» марығда «Пір хаалаға алнында» номинацияда сыйыхтығ орынға турысхан.
- Піс мындағ кӧзідіг-марығларда хынып араласчабыс, ол посты, сығарчатхан ас-тамахты сабландырарға чахсы оңдай пирче, - таныхтапча Константин Аёшин. - Уламох сығарған ниме-ноо сыйыхтығ орынға турысса, ӧріндірче.
Тилекейде коронавирус тарапчатханы предприятиенің тоғызына ідӧк теелген. Пастағы туста чахығлар саны ӧзе халған, анаң чуртағӌыларның парыстары тӱскен сылтаанда айланыстар саны ідӧк хызырылғаннаңар искірген идінӌек.
- Тиксі алза, чырғалда, ас-тамах сығарызында пос киреенең айғазарға сидік. Минің кӧрізімнең, орында ниме-ноо сығарчатханнарға тиксі саринаң хабазарға кирек. Тимнелчеткен чииске паа пӧзік, ол пір дее хайығда тудылбинча. Пасха регионнаң киліп, итті, сала пӧзік паанаң садызып, ал парыбысчалар. Орындағы идінчектерге ідӧк пааны кӧдірерге килісче. Салтарында, тимде ас-тамах паазы андағох аарлыға сых парча, - ӱлесче Константин Аёшин.
Республикада килкім ферма чоғыл, хайзы пір паанаң итті предприятиее сат турарӌых. Субсидия хой идін сохчатхан предприятиелерге ле кӧрілген, Аёшиннең Монгуштың андағ цех сағам чоғыл. Аны азарға итсе дее, кӧп ахча киректелче, пӱӱнгі кӱнде идінӌектернің андағ оңдай чоғыл.
Хакасияның ӱлгӱлері искіриинең, кічіг паза ортын пос кирее республикаа 50 муң азыра тоғыс орнын пирче. Константин Аёшиннең Вячеслав Монгуштың улуғ нимес предприятиезі 9 тоғыс орнын пирче: ол бухгалтер, операторлар, грузчиктер паза тоғынӌылар. Ит консервалары мыннаң мындар чырғалда сабланза, сығарыс кирее дее алғир, тоғынӌылар саны даа хозылар.
Автор :
Наталья СУБРАКОВА
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
