ТОҢ ЧОННАР ТІЛЛЕРІНІҢ АҒЫРСЫМНЫҒ СУРЫҒЛАРЫ ӰЗӰРІЛЧЕ
19.05.2023
Хабарлар
Россияның наука академиязының Сибирьдегі пӧлиинің тіл істезігҷілері
Конференция. Н.Ф.Катановтың адынаң Хакас хазна университедінде «Сибирьдегі тоң чоннарның тіллерін паза культураларын хайраллиры паза тилідері» Россия синіндегі V конференция иртче
АНЫ УНИВЕРСИТЕТНЕҢ ХАДА ХАКАСИЯНЫҢ НАЦИОНАЛЬНАЙ ПАЗА ТЕРРИТОРИАЛЬНАЙ ПОЛИТИКА, ӰГРЕДІГ ПАЗА НАУКА, КУЛЬТУРА МИНИСТЕРСТВОЛАРЫ, АСХЫС АЙМААНЫҢ УСТАҒ-ПАСТАА ИРТІРЧЕЛЕР. КОНФЕРЕНЦИЯ «ХАКАСИЯНЫҢ РЕГИОН ПОЛИТИКАЗЫ» ХАЗНА ПРОГРАММАЗЫ ХООСТЫРА АПАРЫЛЧА ПАЗА ТОҢ ЧОННАР ТІЛЛЕРІНІҢ ОН ЧЫЛЫ ЧАРЛАЛҒАНЫНА ЧАРЫДЫЛЧА.
Улуғ мероприятиеде Россияның 11 регионынаң наука паза ӱгредіг кіннерінің кізілері араласчалар. Ол санда Москва, Санкт-Петербург, Новосибирск, Кемеров, Татарстан, Бурятия, Тыва, Тағлығ Алтай, Якутия, Ямало-Ненецкай автономнай округ, Кабардино-Балкария. Ідӧк Турциядаң ученайлар искіріг хығырғаннар. Наука конференциязында пір чӱске чағын араласчы полған, оларның санында – ученайлар, ӱлгӱ органнарының, ӱгредіг паза халых пірігістерінің кізілері.
– Сибирьде паза хонҷых чирлерде чуртапчатхан чоннарның тілінең паза культуразынаң палғалыстығ сидіксіністерні ӱзӱреріне паза оларны пӧгер оңдайларны хада-пірге тілиріне чарыдылған аймах синніг наука форумнарын Хакас хазна университедінде иртірері кибірге кір тее парған. Пу тоғыс 18 чылҷа апарылча. Россия синінде иртірілзіннер алай чоннар аразындағы синде, форумнарны пір ӧӧн пӧгін піріктірче – амғы тустағы алызығларны санға алып, пасха-пасха тоң чоннарның тілін паза культуразын хайраллир оңдайларны табары, – чоохтапча гуманитарнай істезіглер паза Сойан-Алтай тюркологияның наука-істезігліг институдының директоры, филология наукаларының докторы Тамара Боргоякова.
Конференция тоғызын хакас чонның саблығ оолғы, пастағы хакас ученай Н.Ф.Катановтың тӧреен кӱнінде пастаан. Ол кибірли ікі кӱн иртче. Пастағы кӱнінде Хазандағы федеральнай паза инновация университеттерінің, Турцияның Стамбул городындағы Мармара университеттің, Россияның чоннар ынархазы университедінің паза пасхаларының даа істезігҷілері чапсых искіріглер хығырғаннар.
Наука мероприятиезіне Новосибирсктегі Россияның наука академиязының Сибирьдегі пӧлиинің филология институдынаң пис кізі килген. Олар Сибирь чоннары тіллерінің пӧлиинде тоғынчалар. Оларның санында филология наукаларының кандидады Айяна Озонова полған. Аның таниинаң, олар пу наука конференциязында пастағызын на араласпинчалар.
– Конференция салтарлары уғаа танығлығлар. Аның тоғызы Сибирьдегі чоннарның тілін, литературазын, фольклорын істезеріне ле чарыдылбинча, мында ідӧк уғаа кирек, ағырсымнығ сурығлар ілезіне сығарылчалар. Тіллернің сидіксіністері, оларны хайраллиры, тилідері, тузаланылчатханы ӱзӱрілче. Пасха саринаң лингвистика сурығлары кӧдірілче, ученайларға пілістернең, чӧптернең алызар оңдай пирілче. Конференция тӧреміл пӧзік синде иртче, анзы уғаа ӧріндірче. Піс полған на сай Хакас хазна университедінзер хынып килчебіс. Таныхтирға кирек, Новосибирсктегі наука школазында ӱгренген кӧп кізі Хакасияда істенче, ол санда Мария Дмитриевна Чертыкова, Алёна Николаевна Чугунекова, Ольга Дмитриевна Абумова паза пасхазы даа, – ӱлескен сағыстарынаң Айяна Алексеевна.
Конференция араласчылары ХГУ-да сығарылған наука-методика литературазынаң, филология паза искусстволар институдының студенттері паза преподавательлері чайаан сувенирлер кӧзідиинең танысханнар. Пӱӱн конференция тоғызы Асхыс аймаанда узарадылча. Анда экскурсиялар, мастер-класстар, олған кибелістері киндезінің презентациязы иртірілері кӧріл парған.
Автор :
Татьяна КЫШТЫМОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы