КӦП ПАЛАЛЫҒ СӦБIРЕЛЕРГЕ – НАА МИКРОАВТОБУСТАР
Хазна хабазии. Ирткен неделяда республикадағы кӧп палалығ пис сӧбiрее наа микроавтобустар сыйлалған
Хакасияда 7 паза аннаң даа кӧп пала ӧскiрчеткен сӧбiрелерге, ол санда опекаа алай ӧскiрерге алған палалығларға, 2011 чылдаң сығара наа микроавтобустар сыйлалча. Пу наада республиканың мындағ хабазиина пис улуғ сӧбiре турысхан. Оларға ГАЗ-22177 микроавтобустар республика правительствозы туразы алнындағы Пастағы май ачығында пайрамни читiрiлген.
Сӧбiрелерге наа транспорттың клӱстерiн Хакасия пазы Валентин Коновалов читiрген. Ол, оларны мындағ танығлығ кӱннең алғыстап, чооғында таныхтаан:
– Кӧп палалығ сӧбiрелерге хабазары, палаларны иптiг ӧскiрерiне турыстығ оңдайлар тӧстирi – хазна ӱлгӱзiнiң, республика правительствозының ӧӧн пӧгiннерiнiң пiрсi. Хакасия ӱлгӱзiнiң чахсы кибiр пар – кӧп палалығ сӧбiрелерге автомобильлер алары. Наа транспорт – кӧп орыннығ улуғ автомобильлер. Оларның полызиинаң прай сӧбiренең тынанарға даа паза пос киректерiнҷе чӧр поларлар.
Он чыл аразына пiстiң республикада кӧп палалығ 70 азыра сӧбiрее мындағ хабазығ пирiлген. Пӱӱн пiс iдӧк микроавтобустар сыйлапчабыс.
Аарлығ паба-iҷелер, улуғ алғыс сiрерге кӱннiң сай апарчатхан тоғызыңар, палаларыңнаңар сағыссырап, оларны мааннап ӧскiрчеткен ӱчӱн, улуғ паза ынағ сӧбiренiң кибiрлерiн, аарлап, хайраллапчатхан ӱчӱн. Сiрерге пик хазыхтығ поларға, чахсы чуртас паза часка алғапчам.
Анаң алғыстаc cӧстерiне хозылған Хакасиядағы пала праволарынҷа уполномоченнай Ирина Ауль. Ол таныхтаан, пӱӱнгi пу танығлығ кирек – хазна сӧбiредеңер сағыссырапчатхан уғаа чахсы кӧзiдiм. Улам на кӧп палалығлардаңар сағыссырапчалар. Сӧбiре чуртас ӧзенi полча нооза. Ирина Евгеньевна республика правительствозына сӧбiрелерге хабасчатхан ӱчӱн алғызын читiрген.
Сӧбiрелер наа автомобильлер клӱстерiн Хакасия пазы Валентин Коноваловтың холынаң улуғ ӧрчiлiг алғаннар. Пӱӱл андағ часкалығ ӱлӱс тӱскен онар пала ӧскiрчеткен Саражаковтар сӧбiрезiне (Ағбан пилтiрi аймаа), Cосновскийлернiң сӧбiрезiне (Харатас), Тюкпиековтарға (Ағбан) паза сигiс палалығ Егошиннерге (Асхыс аймаа), читi палалығ ирепчi Светлана Килижековаа паза Андрей Гавриловха (Ағбан пилтiрi посёлок). Пу сӧбiрелер прайзы даа постарының палаларын ӧскiрчелер, че Егошиннер, читi палалығ полып, хоза пiр пала алып алғаннар.
Оларға сыйлалған полған на микроавтобустың паазы 1 млн 989 муң салковайға тиңнелче. Наа транспорт читi орыннығ. Улуғ сӧбiрелерге мындағ хазна хабазии республиканың кӧп палалығларға хоза социальнай хабазығлар пирҷең оңдайлардаңар законы хоостыра пирiлче. Ол 2017 чылда алылған.
Чоохтирға кирек, Хакасияда кӧп палалығ сӧбiрелер саны кӧптең кӧп ле полып одырча. 2009 чылда андағ 4534 сӧбiре санға алылған, олар ӧскiрчеткен палалар саны 15282 полған. Пӱӱл улуғ сӧбiрелер саны – 10034, оларда тиксi 32007 пала ӧсче. Регионда 13 чыл аразына кӧп палалығларға пирiлчеткен социальнай хабазығларның хорадығлары хай-хай кӧдiре пол парған. Iди 2009 чылда ол кӧстеглерге 22,9 млн салковай хорадылған полза, пу чылда, тiзең, 153 млн салковай кӧрiл парған.
Хазна хабазиина ӧрiнiп, Cосновскийлернiң сӧбiре пазы Николай Николаевич, удур чоох тудып, кӧп палалығлардаңар ундубинчатхан паза оларға полысчатхан ӱчӱн республика пазы Валентин Коноваловха, регион правительствозына прай улуғ сӧбiрелер адынаң алғызын читiрген. Iдӧк кӧп палалығларға полызып iстенчеткен ӱчӱн социальнай сфера тоғынҷыларынаңар чылығ ӱндескен.
Пу сӧбiре пазы хада хонғаны Ольга Викторовнанаң 10 паланың паарсах паба-iҷезi полчалар. Харатаста чуртап, Н.Н.Cосновский хара тас промышленнозында 27 чыл iстен салтыр, анаң тынаға сыххан. Оларның тун палазы Диана – 20 частығ, иң кiчии Милана – 1 час 4 айлығ.
Саражаковтар ирепчi Евгений Алиевичнең Нина Владимировна, хада 23 чыл чуртап, пис оол паза пис хыс ӧскiрчелер. Сӧбiре Ағбан пилтiрi аймаандағы Московскай аалда чуртапча. Ирепчi Ағбанзар наа автомобиль аларға тӧрт палазынаң чиде салған: Юля – 18 частығ, Настя – 6 частығ, Владик – 4 частығ, Катя – 2 частығ.
– Тун палам – 22 частығ. Ол армияда служба иртiбiскен соонаң УФСИН-да хадағҷы полып iстенче. Хоных хонғалах. Ол, пiстең алынҷа сығыбызып, Харатаста чурт арендаа суурып чуртапча. Ол тоғыста, аннаңар пу танығлығ кӱнге пiснең хада кил полбаан. Пiр оолғым Ағбан пилтiрi посёлокта бульдозеристке ӱгренче, алында «тракторист» специальнозын алған. Пасха палаларыбыс школада ӱгренчелер, – чоохтаан сӧбiре пазы.
Аның чооғынаң, мындағ автомобильнi алар теестi 5 чыл cағааннар. Пiс Ағбан пилтiрi аймаанда теесте пастап 53-ҷiзi полғабыс теен.
– Пiди кӧп палалығ сӧбiрелерге полысчатхан ӱчӱн прайзына алғызым читiрчем, ол санда пiстiң республика правительствозына. Мындағ полызыға уғаа ӧрiнчебiс, – cағызынаң ӱлескен Евгений Алиевич.
Ол позы Асхыс станция посёлогынаң. Тӧреен чирi – Казанов аал. Хонғаны Нина Владимировна Пирогованаң, Ағбанда танызып, хоных хонғаннар. Ипчiзi – городта ӧскен кiзi. Ирепчi 14 чыл мының алнында городтаң Московскай аалзар кӧс парыбысхан. Тура садызып алтырлар. Евгений Алиевич, пӱдiрiгҷi полып тоғынчатхан кiзi, чуртында хоза пӧлiк позы пӱдiрiп алған. Пос хониинаң айғазып, мал, сосха тутчалар, ӱӱҷiкте чир тамаан ӧскiрiп чуртапчалар. Улуғ палалары iҷезiне иб аразында, пос хониинда хайынарға полысчалар, туңмаҷахтары соонҷа кӧр пирчелер. Нина Владимировна порчолар ӧскiрерге хынча. Аал кӱнiнде чахайахтарын кӧзiдiге сығарып, ӧткiн тудынча. Палаларының тӧреен кӱннерiн, пай стол салып, прай сӧбiренең таныхтапчалар.
Иван Фёдорович паза Мария Васильевна Тюкпиековтар 21 чыл хада чуртап парирлар. Мария Васильевнаның тӧреен чирi Пии аймаандағы Хызыл хара суғ аал полча. Иван Фёдоровичтiң тӧреен чирi – Кiчiг Нонып аал. Ирепчi 8 оол паза iкi хыс ӧскiрче. Тун палазы – 20 частығ, иң кiчии – 9 айлығ.
– Палаларыбыс городта ӱгрен турғаннар, пiс аннаңар Ағбанда чуртапчатханнарға саналчабыс. Мин мында чуртап турғам, хада хонғаным аалда, Хызыл хара суғда клубта тоғынча. Че пу чылда пiс ӱр ниместе аалзар кӧзiбiскебiс. Амды анда, мал тудып, пос хониинаң айғасчабыс.
Пiске, улуғ cӧбiрее, пiди микроавтобус пиргеннерiне тың ӧрiнчебiс. Пу – пiске уғаа чахсы хабазығ. Мындағ маңат закон парына ӧрiнчебiс, – теен Мария Васильевна.
Мероприятиенiң халғанҷызынзар кӧп палалығ сӧбiрелер республика пазы Валентин Коноваловнаң cомға cуурынып алғаннар.
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |